Μετά την επιτυχή πραγματοποίηση του σεμιναρίου «Μουσείο και Εκπαίδευση» στην Αθήνα, ο Σελιδοδείκτης διοργάνωσε δωρεάν σεμινάριο με το ίδιο θέμα και τίτλο και στη Θεσσαλονίκη στις 16 και 17 Μαρτίου με εμψυχωτή τον Ιστορικό Στάθη Γκότση. Το σεμινάριο πραγματοποιήθηκε σε δύο συναντήσεις των πέντε ωρών στον φιλόξενο χώρο εκδηλώσεων της ReHab Pub (Βαλαωρίτου 19), με τη συμμετοχή εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ενώ την Κυριακή οι εργασίες του σεμιναρίου ολοκληρώθηκαν με επίσκεψη στον αρχαιολογικό χώρο και στο Μουσείο της Ρωμαϊκής Αγοράς και την πραγματοποίηση εργαστηρίου σχεδιασμού μουσειακού εκπαιδευτικού προγράμματος.
Κατά τη διάρκεια της πρώτης συνάντησης ο εισηγητής επικεντρώθηκε στην έννοια των μουσειακών αντικειμένων, στον τρόπο προσέγγισης αλλά και στην ανίχνευση των διαφόρων νοημάτων τους, η σύνδεσή τους με το παρελθόν αλλά και το παρόν. Συζητήθηκε, επίσης, η αντίληψη περί ιδεολογικής ουδετερότητας των εκθέσεων στα μουσεία. Όπως τόνισε ο Στάθης Γκότσης, η επιλογή και η έκθεση των αντικειμένων πραγματώνεται από συγκεκριμένους ανθρώπους με συγκεκριμένη ιδεολογία και κοσμοθεωρία στη βάση των οποίων πραγματοποιούν την επιλογή και το στήσιμο των εκθεμάτων. Επομένως, βασικός στόχος του εκπαιδευτικού, πριν επισκεφτεί το μουσείο με τη σχολική τάξη, πρέπει να αποτελεί η ανίχνευση των κρυφών νοημάτων της έκθεσης, με κριτική ματιά που θα «σπάει» τις προθήκες των εκθεμάτων, θα αποστασιοποιείται από τις παρεχόμενες πληροφορίες, θα διεισδύει στην ουσία των εκθεμάτων και θα αναδεικνύει την κοινωνική τους διάσταση.
Στο σεμινάριο συζητήθηκε, επίσης, η κυριαρχία του Μουσείου έναντι της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Ειδικότερα, έγινε λόγος για τον κίνδυνο να παρασυρθεί ο εκπαιδευτικός από τα μουσειακά εκθέματα και και την επιβλητικότητά τους. Ο κίνδυνος αυτός έγινε ορατός κατά τη διάρκεια του εργαστηρίου σχεδιασμού μουσειακού εκπαιδευτικού προγράμματος, όπου διαπιστώθηκε ότι, παρόλο που οι εκπαιδευτικοί προσπαθούσαν να αποστασιοποιηθούν από τα νοήματα του Μουσείου, η δομή του χώρου και η σύνθεση των εκθεμάτων καθόρισε σε σημαντικό βαθμό τον σχεδιασμό των εκπαιδευτικών. Στο τέλος της πρώτης συνάντησης ο εισηγητής πρόβαλε σε βίντεο ένα πρόγραμμα μουσειακής εκπαίδευσης που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα σε παιδιά Ρομά.
Μ’ αυτή την αφορμή ξεκινήσαμε την επόμενη συνάντηση συζητώντας πώς μπορούν να αξιοποιηθούν προγράμματα μουσειακής εκπαίδευσης για παρέμβαση σε διάφορες κοινωνικές ομάδες, που (μπορεί να) ανήκουν στον χώρο του λεγόμενου κοινωνικού αποκλεισμού, όπως ΑμεΑ, Ρομά, φυλακισμένοι, ηλικιωμένοι και εξαρτημένα άτομα. Προσεγγίζοντας τα χαρακτηριστικά κάθε κοινωνικής ομάδας, είμαστε σε θέση να σχεδιάσουμε παρεμβάσεις με βάση τις ανάγκες τους, όχι «για το αντικείμενο», αλλά «για το άτομο». Μόνο με αυτόν τον τρόπο θα εμπλέξουμε ενεργά τα άτομα στη διαδικασία της μουσειακής εκπαίδευσης.
Στη συνέχεια επισκεφθήκαμε τον αρχαιολογικό χώρο και το μουσείο της Ρωμαϊκής Αγοράς, με σκοπό να σχεδιάσουμε χωρισμένοι σε ομάδες ένα πρόγραμμα μουσειακής εκπαίδευσης. Μετά την «εξερεύνηση» τόσο του υπαίθριου χώρου της Αγοράς όσο και του μουσείου, οι συμμετέχοντες συγκεντρώθηκαν στον υπαίθριο χώρο, παρουσιάζοντας τις προτάσεις τους και ανταλλάσσοντας απόψεις για τη διαμόρφωση ολοκληρωμένου σχεδίου επίσκεψης στο μουσείο και τον αρχαιολογικό χώρο. Με τις εύστοχες παρεμβάσεις και τις ερωτήσεις του εισηγητή, με τη συνδιαλλαγή των ομάδων, τη συζήτηση και τον αναστοχασμό ολοκληρώθηκε με επιτυχία το σεμινάριο του Σελιδοδείκτη «Μουσείο και Εκπαίδευση». Εν αναμονή, λοιπόν, των επόμενων σεμιναρίων!
