της Όλγας Τσιλιμπάρη,
Με τα ίδια τα λόγια των 4Frontal : Η απροσάρμοστη Τρόφιμος, η ανύπαντρη Ομαδάρχισσα , η κουρασμένη Μητέρα, ο Άντρας που κάνει ισορροπία, η Βασίλισσα με γούνα και υπαρξιακές αγωνίες, η Ρωσίδα χορεύτρια, ο Δημοσιογράφος , ο Χωροφύλακας, αυτός που μιλάει με ντοκουμέντα, η Ελληνοαμερικάνα που ψάχνει από πού κρατάει η σκούφια της, ο Αριστερόχειρας, ο Φαντάρος και ο Ντιμίτρι ή Δημήτρης συνομιλούν και διεκδικούν τη θέση τους στην Ιστορία.
Πρόκειται για καλοζυγισμένη δραματουργία κατόπιν ενδελεχούς μελέτης και έρευνας, μιας μεθόδου γνωστής και στα πλαίσια του λεγόμενου θεάτρου ντοκουμέντο. Και για όποιον έχει εξοικειωθεί, σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό, με την ελληνική ιστορία της δεκαετίας του ’40 η μελέτη που υπόκειται των θεατρικών σκηνών/ εικόνων είναι ευδιάκριτη. Εξίσου επιτυχημένη είναι, νομίζω, η σύνδεση με τη σύγχρονη ελληνική ιστορία, από τη μεταπολίτευση και εντεύθεν.
Μέσα σε ένα ευρηματικό και λιτό σκηνικό, με διαλόγους που, κυριολεκτικά, σπάνε κόκαλα, με συχνή μετωπική απεύθυνση στο θεατή, που θυμίζει την παράβαση του αρχαιοελληνικού θεάτρου,με αμεσότητα και ειλικρίνεια, χωρίς εξυπνακίστικα κολπάκια εντυπωσιασμού, η θεατρική ομάδα κινητοποιεί το νου και την καρδιά μας. Μας ενθουσιάζει και μας συγκινεί, μας προβληματίζει και μας ανεβάζει ένα σκαλοπάτι πάνω από τη φθορά της καθημερινότητας, χωρίς να μας αποκόπτει στο ελάχιστο απ’αυτήν.
Βρισκόμαστε μπροστά σε ένα θέατρο γνήσια πολιτικοκοινωνικό και σαφώς στρατευμένο, μια παράσταση με σοφή ισορροπία μεταξύ χιούμορ και συγκίνησης, ατομικών περιπτώσεων και συλλογικών προσπαθειών,ικανή να μιλήσει σε ευρύ φάσμα του κοινού, σε μια ποικιλία ανθρώπινων χαρακτήρων, τύπων και ηλικιών. Και το σημαντικότερο είναι ότι, για να πλησιάσει και το λεγόμενο μέσο θεατή, δεν κάνει τις παραχωρήσεις του ισαποστάκια, δεν πουλάει δακρύβρεχτο αστικό ανθρωπισμό, του τύπου τα καημένα τα παιδάκια του εμφυλίου,τι κακός ο πόλεμος και η βία απ’όπου κι αν προέρχονται…Το σχετικό εμπνευσμένο ιντερμέτζο που εξηγεί το αναπόφευκτο του κοινωνικού πολέμου βάζει μια χαρά τα πράγματα στη θέση τους και τα λέει όλα με τ΄ όνομά τους. Η παράσταση αναδεικνύει με ζωντανό τρόπο την ιστορία των αποκάτω, των πιο απλών, άσημων, φτωχών, «απροσάρμοστων», απόβλητων, λησμονημένων από το θεό, αυτών της αριστεράς αλλά και της δεξιάς. Η καρικατουρίστικη βασίλισσα Φρειδερίκη χρησιμεύει ακριβώς ως αντίστιξη, προκειμένου να υπογραμμιστεί το τραγικό μεγαλείο της ύπαρξης και δράσης των εργατικών, αγροτικών και λαϊκών στρωμάτων, που ανέκαθεν οι ελίτ αποστρέφονται ως χύδην όχλο. Από την άλλη, η προσεκτική εξέταση των λούμπεν στοιχείων της ακροδεξιάς, κυριολεκτικά με μεγεθυντικό φακό, όπως γίνεται αριστουργηματικά κι από τον Μπρεχτ στην Άνοδο του Αρτούρο Ούι, προφανώς και δε στοχεύει στο ξέπλυμα και στην άφεση των αμαρτημάτων τους. Συμβάλλει στον πολιτικό προβληματισμό και στην αγωνιστική πολιτικοκοινωνική στράτευση, ώστε να γίνει πράξη το Ποτέ πια φασισμός.
Ακόμα και η πικρή τελική γεύση είναι πλήρως συμβατή τόσο με τα απώτερα αλλά και πιο κοντινά ιστορικά γεγονότα όσο και με το τρέχον περιρρέον κλίμα. Έβγαλε βρόμα η ιστορία ότι ξοφλήσαμε, ατμόσφαιρα βρόμικου 89, τάχα εθνική συμφιλίωση με το κάψιμο των φακέλων, λάιφσταιλ Κωστόπουλου – Κλικ δεκαετίας 90, σύνολο που μένει κάπως μετέωρο επί σκηνής, κάπως στη μέση, στο τέλος της παράστασης, επειδή ακριβώς, με διάφορους τρόπους, συνεχίζεται εντός της ζωής μας.
Τόσο οι Σπυριδούλες όσο και οι Αριστερόχειρες, έργα για τα οποία μπορώ να εκφέρω γνώμη, καθώς έχω παρακολουθήσει τις παραστάσεις, είναι δείγματα δραματουργίας και παραστάσεων που αξιοποιούν τα καλύτερα διδάγματα του ελληνικού πολιτικοκοινωνικού θεάτρου του 20ου αιώνα (Σεβαστίκογλου, Καμπανέλλη, Σκούρτη), με ύφος σύγχρονο, χωρίς ενοχλητικό διδακτισμό και ρητορεία. Είναι ευτύχημα ότι οι Αριστερόχειρες κυκλοφορούν και σε βιβλίο.
Σπεύδουμε, λοιπόν, όσοι/ες δεν έχουμε δει την παράσταση στο θέατρο Μπέλλος και αναμένουμε την επόμενη παράσταση της ομάδας, σε κείμενο και πάλι της Νεφέλης Μαϊστράλη, την Κακούργα πεθερά, στο θέατρο Πόρτα.
Παραστάσεις στο θέατρο “Μπέλλος” (Κέκροπος 1) εως 29/11/2023.
