Εκτύπωση

της Γιώτας Ιωαννίδου

Σημεία με λογική ορειβατών: κοιτάμε μπροστά μας για να μη σκοντάψουμε, πιο μακριά για να μη χάσουμε το δρόμο και απέναντι για να μη χάσουμε το στόχο.

Και να διαβάσουμε την πραγματικότητα, να την κατανοήσουμε. Να την εκτιμήσουμε για να απαντήσουμε στο ερώτημα τι κάνουμε. Γιατί προφανώς αν το ζήτημα είναι ότι γίνονται κάποιες αλλαγές, θετικές στην κατεύθυνσή τους (μάλιστα και θέσεις μας) με αρνητικά επιμέρους σημεία, που μας ξεβολεύουν θα έλεγα ότι δεν πρέπει να είμαστε δύναμη αδράνειας. Και να θυσιάσουμε τη βολή μας χάριν της ευρύτερης προόδου. Αν όμως πάμε για ποιοτική χειροτέρευση εργασιακών και εκπαιδευτικών δικαιωμάτων στο φόντο μιας ευρύτερης αντιδραστικής αναδιάρθρωσης της εκπαίδευσης, θα έλεγα ότι πρέπει να αναμετρηθούμε με το τέρας και να μην το εξωραίζουμε. Για να δούμε λοιπόν.

  1. Τι είναι αυτό που γίνεται στην ΤΕΕ, τώρα ΕΕΚ (υιοθέτηση κατευθύνσεων ΕΕ και στον τίτλο), στην ανάπτυξή του; Να δούμε την κατεύθυνση, το άλογο που σέρνει το κάρο και δίνει το βηματισμό σε όλα τα υπόλοιπα. Τα καθορίζει. Η αγορά οι ανάγκες των επιχειρήσεων
  2. Πως γίνεται, αυτό; Τι σημαίνει για μαθητές, εκπαιδευτικούς, κοινωνία (εργαζόμενους, ανέργους)
  3. Καλύπτει κάποια ανάγκη και ποιανού; Αυτή που λέγεται και αυτή που είναι
  4. Οι λέξεις έχουν συγκεκριμένη σημασία και ορίζονται επ’ ακριβώς περιεχόμενα
  5. Και τι μπορεί να γίνει; Το σωστό τι μπορούμε να κάνουμε; Τι είμαστε διατεθειμένοι να κάνουμε;
  1. Τι είναι αυτό που γίνεται στην ΤΕΕ, τώρα ΕΕΚ (υιοθέτηση κατευθύνσεων ΕΕ και στον τίτλο VET), στην ανάπτυξή του; Να δούμε την κατεύθυνση, το άλογο που σέρνει το κάρο και δίνει το βηματισμό σε όλα τα υπόλοιπα. Τα καθορίζει.

Η αγορά και οι ανάγκες των επιχειρήσεων με πιο άμεσο τρόπο από ποτέ μπαίνουν ως προτεραιότητα. Και μάλιστα όπως γράφεται  στο «Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο για την Αναβάθμιση της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και κατάρτισης και της Μαθητείας», η ανταπόκριση στις ταχείες εναλλαγές αυτών των αναγκών για δεξιότητες – ικανότητες. Το άλογο λοιπόν είναι η μαθητεία. Ή η μάθηση στην εργασία.  Ως μορφή ελαστικής εργασίας προσαρμοσμένης σε αυτό που ακριβώς θέλει ο εργοδότης και για τη γενίκευση αντίστοιχων μορφών φτηνής κακοπληρωμένης εργασίας κι όχι κυρίως σαν μορφή εκπαίδευσης – μάθησης. Ως μορφή εισόδου των νέων στην αγορά εργασίας, απόκτησης εργασιακής εμπειρίας κλπ κι έχει πιο μακροπρόθεσμα χαρακτηριστικά από την 5ετία που ορίστηκε στο νόμο (λόγω χρηματοδότησης μαθητείας από κονδύλια ΕΣΠΑ – μετά από εργοδότες)

Αυτό γίνεται καθαρό σε όλα τα έγγραφα αποτύπωσης στρατηγικών –από την Κοπεγχάγη μέχρι τη Ρήγα, στην ΕΕ, ΟΟΣΑ και Ελλάδας. Έτσι αποτυπώνεται στο ελληνογερμανικό μνημόνιο για τη μαθητεία που παρατάθηκε επί Μπαλτά, το μνημόνιο συνεργασίας των χωρών του Νότου με Γερμανία για μαθητεία, στο ΕΣΠΑ 2014 – 2020 (που μάλιστα το Ε.Π. εκπαίδευση και ΔΒΜ είναι ενοποιημένο με το Διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού), στο Εθνικό Σχέδιο Εγγύηση για τη νεολαία. Στην έκθεση συμμόρφωσης της Ελλάδας με τα παραδοτέα του 3ου μνημονίου, που βγήκε πρόσφατα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στις αναδιαρθρώσεις για την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων υπάρχει το μπούλετ ΕΕΚ, ξεχωριστά από την υπόλοιπη εκπαίδευση.

Ας το δούμε όμως στις 10 στρατηγικές κατευθύνσεις του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου, πως αποτυπώνεται, παραμερίζοντας για λίγο τις εύηχες λέξεις:

  1. Διακυβέρνηση Συστημάτων ΕΕΚ και Υιοθέτηση Συστήματος Παρακολούθησης της Υλοποίησης της Στρατηγικής της ΕΕΚ

Ολιστική αντίληψη εκπαίδευσης, κατάρτισης. Εξορθολογισμός χωροταξικός και ανά βαθμίδα σχεδιασμός, ορισμός και παρακολούθηση ειδικοτήτων με βάση ανάγκες αγοράς και υποδομές, ανθρώπινο δυναμικό, Εθνική και Τεχνική Επιτροπή και απόφαση υπουργού και επικαιροποίηση προγραμμάτων σπουδών, ανά εξαετία τουλάχιστον.

  1. Ανάδειξη και ενίσχυση του Κοινωνικού ρόλου της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης
    Μελέτη του ΕΕΟ GROUP (2015) «ο κοινωνικός χαρακτήρας της Μαθητείας ΟΑΕΔ (δηλαδή η ικανότητα του συστήματος να προσελκύει τους λιγότερο ανταγωνιστικούς μαθητές, που είτε διαρρέουν από το επίσημο εκπαιδευτικό σύστημα, είτε βρίσκονται εκτός απασχόλησης, εκπαίδευσης ή κατάρτισης, ΝΕΕΤs), έχει ως συνέπεια η Μαθητεία να αποτελεί ένα δίκτυ προστασίας γι’ αυτούς τους μαθητές, ίσως το μόνο σε ολόκληρο το εκπαιδευτικό σύστημα». Διερεύνηση της συνεργασίας σχολικών μονάδων με (τοπικές) επιχειρήσεις στο στόχο για μείωση ΠΕΣ (πρόωρη σχολική εγκατάλειψη)

Ενίσχυση της Ελκυστικότητας των ΕΠΑΛ μέσω:
o της διενέργειας ολοκληρωμένων παρεμβάσεων προβολής του κοινωνικού και εργασιακού ρόλου των Επαγγελματικών Σχολείων με την υλοποίηση ενεργειών, όπως:
§ Ημέρες καριέρας στα σχολεία με συμμετοχή μαθητών, γονέων κλπ
§ Ημέρες επαγγελματικού προσανατολισμού για μαθητές στις ανάγκες
§ Εκδηλώσεις ενημέρωσης για μαθητές, γονείς, κοινωνικούς φορείς, επιχειρήσεις κλπ
o της ανάδειξης του γεγονότος ότι οι προτιμήσεις των μαθητών και οι προσδοκίες των οικογενειών τους, θα πρέπει να συναρτώνται με τις ανάγκες οικονομίας – κοινωνίας

  1. Αναβάθμιση και διεύρυνση του θεσμού της Μαθητείας
    Δημιουργία Πλαισίου Ποιότητας Μαθητείας. Ανάπτυξη Προγραμμάτων Σπουδών μαθητείας

Τα Προγράμματα Σπουδών αναπτύσσονται εξελικτικά βάσει ενός πυρήνα «κοινών μαθησιακών αποτελεσμάτων», ο οποίος διευρύνεται με την προσθήκη επιπρόσθετων
μαθησιακών αποτελεσμάτων ανάλογων με τα διαφορετικά μαθησιακά και εργαστηριακά χαρακτηριστικά που πρέπει να ικανοποιήσουν αναπτύσσει ικανότητες που
είναι χρήσιμες και ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες της επιχείρησης
ή του κλάδου στον οποίο πραγματοποιείται η μαθητεία. Παράλληλα, υπάρχουν ρυθμίσεις για προσαρμογή των προγραμμάτων σπουδών στις τοπικές ανάγκες της αγοράς εργασίας, καθώς προβλέπεται ευελιξία σε μέρος του προγράμματος, το οποίο μπορεί να καλύπτεται από ανάγκες που καθορίζονται από Τοπικά Σύμφωνα και σχήμα τοπικής δομής (ΟΑΕΔ), ενώ σημαντικός θα είναι ο ρόλος του Σχολικού Συμβούλου και του Υπεύθυνου
Τομέα του Εργαστηριακού Κέντρου (ΕΚ) στην ενεργοποίηση γονέων –
επαγγελματιών. Επίσης θεσμοθετείται το Project το οποίο προσφέρει
ανάλογη δυνατότητα, είτε σε επίπεδο κλάδου είτε σε επίπεδο επιχείρησης.
Δράσεις για εξασφάλιση ικανού αριθμού θέσεων μαθητείας (τοπικά σύμφωνα,
πλατφόρμα διαχείρισης μαθητείας, έμμεσα κίνητρα σε επιχειρήσεις,
χρηματοδότηση μαθητείας). Αξιολόγηση – ανατροφοδότηση.

Παροχή έμμεσων κινήτρων στις επιχειρήσεις για υλοποίηση της Μαθητείας και δυνατότητα αυτοχρηματοδότησης στο μέλλον.

Ενδεικτικά αναφέρουμε την πιθανότητα επιδοτήσεων, φορολογικών ελαφρύνσεων και παροχής οικονομικών κινήτρων για να συνεχίσουν να εργάζονται οι μαθητευόμενοι στις
επιχειρήσεις όπου διεξήχθη η μαθητεία τους και μετά την ολοκλήρωσή της.

Μέσω της επενδυτικής προτεραιότητας 10.4 (ΕΣΠΑ. Ε.Π.) θα χρηματοδοτηθούν σχέδια που θα οικοδομούν συμπράξεις μεταξύ επιχειρήσεων, παρόχων ΕΕΚ και ενδιάμεσων οργανώσεων από κοινού με τις δημόσιες αρχές και τους κοινωνικούς εταίρους, ανάλογα με την περίπτωση, με στόχο την ενθάρρυνση της προσφοράς θέσεων μαθητείας από περισσότερες επιχειρήσεις. Επίσης, σε πολύ απομακρυσμένες περιοχές μπορεί αυτόν τον ρόλο να τον παίζει ένα τοπικό ΕΠΑΛ με τη συνδρομή experts που διαθέτει ή θα αναζητήσει.

  1. Ενίσχυση της Διασύνδεσης της ΕΕΚ με την Αγορά Εργασίας και την Κοινωνία
    Λειτουργία Μηχανισμού Διάγνωσης Αναγκών Αγοράς Εργασίας και διασύνδεσή του με τα υποσυστήματα της ΕΕΚ.

Τα τρία ζητήματα τα οποία κατά κύριο λόγο σχετίζονται με τις εκροές του μηχανισμού διάγνωσης είναι ο προσδιορισμός των ειδικοτήτων της ΕΕΚ, η αναβάθμιση ή δημιουργία νέων Επαγγελματικών Περιγραμμάτων και Προγραμμάτων Σπουδών και κατ’ επέκταση η
Πιστοποίηση.

Σχεδιασμός και υλοποίηση projects στους χώρους εργασίας κατά την υλοποίηση της Μαθητείας . Σχεδιασμός και εισαγωγή στα εργαστηριακά μαθήματα όλων των τάξεων της ΕΕΚ βασικών αυθεντικών επαγγελματικών δραστηριοτήτων.
Βασική κατεύθυνση του Στρατηγικού Πλαισίου είναι η διασύνδεση με την εργασία και την
κοινωνία να γίνει σταδιακά και με ασφάλεια τόσο όσον αφορά τους μαθητές και τους
καταρτιζόμενους, όσο και όσον αφορά τα ΠΣ. Η διασύνδεση θα επιτευχθεί:
με τη λειτουργία μηχανισμού διάγνωσης αναγκών της αγοράς εργασίας σε τοπικό και εθνικό επίπεδο
μέσω του θεσμού της Μαθητείας σε όλα τα επίπεδα (κεντρικό, κλαδικό, τοπικό, επιχείρησης), καθώς: α) οι εκπαιδευτικοί και οι εκπαιδευτές θα αναλαμβάνουν ενεργό ρόλο κατά τη διάρκεια της Μαθητείας, εποπτεύοντας τους μαθητευόμενους στο χώρο εργασίας και β) μέσω της πρόβλεψης των projects στους χώρους εργασίας μέσω σαφούς πρόβλεψης στο πλαίσιο ποιότητας οι εκπαιδευτικοί και οι εκπαιδευτές στη Μαθητεία να λειτουργούν ως πολλαπλασιαστές στους υπόλοιπους εκπαιδευτικούς και εκπαιδευτές της δομής τους, για την κατανόηση των αναγκών της εργασίας και της κοινωνίας μέσω εισαγωγής projects στα εργαστηριακά μαθήματα όλων των τάξεων και τμημάτων με θέμα βασικές αυθεντικές επαγγελματικές δραστηριότητες (workbased learning) μέσω της δημιουργίας πλαισίου που επιτρέπει σταδιακά την εμπλοκή στις διαδικασίες εκπαίδευσης, ειδικών και επαγγελματιών με σκοπό τη μεταφορά εμπειρίας.

  1. Αναβάθμιση της Ποιότητας της ΕΕΚ – αξιολόγηση
    Δημιουργία Πλαισίου Ποιότητας ΠΣ, επικαιροποίηση θεσμοθέτηση του Εθνικού Πλαισίου (π3), δημιουργία/ θεσμοθέτηση Πλαισίου Ποιότητας Προγραμμάτων Σπουδών, σταδιακή διαμόρφωση ΠΣ ΕΠΑΛ,

Ευέλικτη ζώνη, περιορισμένη στις τρείς πρώτες τάξεις των ΕΠΑΛ και επικεντρωμένη στην παιδαγωγική αξιοποίηση των εμπειριών των μαθητών, και αυξημένη στην Μαθητεία, με στόχο να αξιοποιηθούν μαθησιακά, στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό, οι δυνατότητες τις οποίες προσφέρει η τοπική οικονομία ή ακόμη και η επιχείρηση.

  1. Ενίσχυση της Αποτελεσματικότητας της ΕΕΚ

 Σχεδιασμός και υλοποίηση δράσεων συστηματικής παρακολούθησης της μετάβασης των αποφοίτων της ΕΕΚ στην αγορά εργασίας. Αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας της ΕΕΚ

  1. Ενίσχυση της Διαπερατότητας και της Διασυνοριακής Κινητικότητας στην ΕΕΚ
    Ολοκλήρωση της διασύνδεσης αποκτηθέντων προσόντων στο πλαίσιο της ΕΕΚ – αντιστοίχιση του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων με το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο, ενίσχυση της Διασυνοριακής Κινητικότητας, ενίσχυση της Διαπερατότητας του συστήματος της ΕΕΚ

Η διερεύνηση της δυνατότητας ανάπτυξης διακρατικών συνεργασιών με αναγνωρισμένους φορείς ΕΕΚ- Μαθητείας, ώστε με την υποστήριξη των Συντονιστικών Επιτροπών Πρακτικής της Μαθητείας των ΚΠΑ και του δικτύου Eures στον ΟΑΕΔ να οργανωθούν προγράμματα μακροχρόνιας κινητικότητας (6-12 μήνες) με σκοπό την παροχή ΕΕΚ- Μαθητείας σε αποφοίτους ΕΠΑΛ, ΕΠΑΣ και ΙΕΚ σε επιχειρήσεις του εξωτερικού (όταν δεν υπάρχει ικανός αριθμός θέσεων Μαθητείας ή για ειδικότητες που δεν υλοποιούνται)

  1. Ενίσχυση της Ελκυστικότητας της ΕΕΚ (από Διαμαντοπούλου, Αρβανιτόπουλο κλπ)
    Ανάπτυξη Σχεδίου Επικοινωνίας για την ενίσχυση της ελκυστικότητας της ΕΕΚ, δράσεις ενίσχυσης ελκυστικότητας ΕΕΚ σε α) εθνικό επίπεδο, β) επίπεδο οργανώσεων επιχειρήσεων & μεμονωμένων επιχειρήσεων, γ) σε επίπεδο εκπαιδευτικών φορέων και δ) σε επίπεδο ατόμων και οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών.

Σε Επίπεδο Οργανώσεων Επιχειρήσεων (π.χ. Επιμελητήρια) και Κοινωνικών Εταίρων:
§ Ενεργή συμμετοχή και συνεργασία των οργανώσεων των επιχειρήσεων και των λοιπών κοινωνικών εταίρων σε συστήματα παροχής συμβουλών και καθοδήγησης, εφόσον αποτελούν τις σχετικές δομές για την παροχή πληροφοριών, όσον αφορά τις ευκαιρίες στην αγορά εργασίας και τις ευκαιρίες ΕΕΚ
§ Προσέλκυση– παρότρυνση επιχειρήσεων βιομηχανικού τομέα και εταιρειών, προκειμένου αυτές να παρέχουν περισσότερες θέσεις για μαθητεία και άσκηση στον χώρο εργασίας και να ενθαρρύνουν τους εργαζόμενους να μοιράζονται/ μεταδίδουν τις γνώσεις τους στους μαθητευόμενους, τους ασκούμενους ή το διδακτικό προσωπικό ΕΕΚ
§ Αμοιβαία μεταφορά τεχνογνωσίας και καταγραφή- αξιοποίηση άδηλης γνώσης – μαστορικής των επιχειρήσεων προς αμοιβαίο όφελος. Ιδιαιτέρως για τις μικρές επιχειρήσεις, που εμφανίζουν καλύτερα χαρακτηριστικά τεχνολογικής και οργανωσιακής ετοιμότητας σε σχέση με τις υπόλοιπες επιχειρήσεις αλλά δεν έχουν δομές για την καταγραφή και ολοκληρωμένη αξιοποίησή τους
§ Υπηρεσίες υποστήριξης “πρώτης προσέγγισης” από το σχολείο προς τις επιχειρήσεις, μέσω projects, τα οποία επιλέγονται από ενδεικτικό προετοιμασμένο κατάλογο ή καθορίζονται σε συνεργασία του σχολείου με τη δομή υποδοχής των μαθητευομένων.
§ Διεπιστημονική – διαθεματική υποστήριξη επιχειρήσεων, σε θέματα που ενδιαφέρουν την επιχείρηση, ιδιαιτέρως μια ΜΜΕ, αλλά δεν αφορούν το κύριο αντικείμενο της Μαθητείας (π.χ. project το οποίο αφορά την προβολή μιας επιχείρησης ή ενός οργανισμού/ υπηρεσίας στο διαδίκτυο και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης).
§ Αξιοποίηση εμπειρίας εκπαιδευτικών σε δράσεις επαγγελματικής
ανάπτυξης των εκπαιδευτών της επιχείρησης (π.χ. ανάπτυξη ικανοτήτων εκπαιδευτών για την κατάρτιση μαθητευομένων μαθητείας αλλά και την τεχνική ενημέρωση τρίτων (π.χ. συνεργατών της επιχείρησης ή και πελατών), ανάπτυξη ικανοτήτων επικοινωνίας και παρουσιάσεων σε πελάτες συνεργάτες κλπ.
§ Αξιοποίηση εργαστηριακών υποδομών για την προετοιμασία του Project ή για άλλα πιλοτικά έργα που επιλέγονται από κοινού (δράση βιωσιμότητας).
Σε Επίπεδο Εκπαιδευτικών Φορέων:
§ Δημιουργία κλίματος εμπιστοσύνης και συνεργασίας ανάμεσα στους εκπαιδευτικούς ή τους εκπαιδευτές των εκπαιδευτικών δομών και τους εκπαιδευτές του χώρου της εργασίας προκειμένου να αναδειχθεί (α) η αναγκαιότητα εποικοδομητικής συνεργασίας και (β) η αξία της εμπειρίας που αποκτάται στο περιβάλλον εργασίας
§ Προώθηση στενότερης συνεργασίας με παραγωγικούς φορείς, φορείς παροχής υπηρεσιών και περαιτέρω ανάπτυξη ευρύτερου φάσματος μεθόδων μάθησης στον χώρο εργασίας (ελκυστικότερη αντιμετώπιση της ΕΕΚ)
§ Ενθάρρυνση επιμόρφωσης εκπαιδευτικών και εκπαιδευτών στις επιχειρήσεις και υπηρεσίες δημόσιου και ιδιωτικού τομέα

  1. Ενίσχυση υψηλού επιπέδου ΕΕΚ

 Κατευθύνσεις ανακοινωθέντος Μρυζ 2011

Ενεργή ενθάρρυνση των παρόχων ΕΕΚ (φορέων και εκπαιδευτών), ώστε να συνεργάζονται με καινοτόμες επιχειρήσεις, ερευνητικά κέντρα, τα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, σχηματίζοντας «συμπράξεις γνώσης», καθώς και με αντίστοιχους φορείς του εξωτερικού. Με τον τρόπο αυτό θα αποκτήσουν  πολύτιμες γνώσεις σχετικά με τις νέες εξελίξεις και τις ανάγκες σε δεξιότητες, ώστε να αναπτύξουν καινοτόμες επαγγελματικές πρακτικές. Τέτοιες συμπράξεις
θα μπορούσαν επίσης να αποδειχθούν χρήσιμες για την εισαγωγή εφαρμοσμένων και εμπειρικών μεθόδων μάθησης, για την ενθάρρυνση του πειραματισμού και για την προσαρμογή των προγραμμάτων σπουδών
Στήριξη πρωτοβουλιών που αποσκοπούν στην προώθηση της επιχειρηματικότητας, σε στενή συνεργασία με τους εργοδότες, τους παρόχους ΕΕΚ και τους κοινωνικούς φορείς.

  1. Διασφάλιση – Βέλτιστη αξιοποίηση υποδομών στις δημόσιες δομές της ΕΕΚ

Αξιολόγηση ανάγκης για νέες επενδύσεις σε υλικοτεχνικές υποδομές.
Σε συνδυασμό με τις προαναφερθείσες δράσεις και μόνο σε περιπτώσεις άμεσης ανάγκης αναβάθμισης των υλικοτεχνικών υποδομών (πχ. Εκσυγχρονισμός εξοπλισμού εργαστηρίου, αλλαγή ΠΣ), προβλέπεται η επένδυση σε νέο εξοπλισμό.
Το προτεινόμενο σχέδιο δράσης θα χρηματοδοτηθεί από την επενδυτική προτεραιότητα 10.4.1. Ειδικότερα, προτείνεται η ένταξη των παρακάτω δράσεων:
– βέλτιστη αξιοποίηση υφιστάμενων και νέων υποδομών (Δράσεις Α1 και Α2)
– ανάπτυξη πρότυπου οδηγού διασφάλισης συντήρησης και καλής λειτουργίας υποδομών (Δράση Β)
– σχεδιασμός και εφαρμογή εναλλακτικών υποδομών για εργαστηριακές ασκήσεις- αξιοποίηση λύσεων προσομοίωσης χαμηλού κόστους (Δράση Α2)
Επιπροσθέτως, μέσα από τις τοπικές συμπράξεις της ΕΕΚ θα εξεταστούν οι παρακάτω δυνατότητες:
Σύναψη συμφώνων με κοινωνικούς εταίρους για αξιοποίηση δημοσίων και ιδιωτικών υποδομών για τη διενέργεια εργαστηριακών ασκήσεων

  1. Πως γίνεται, αυτό; Τι σημαίνει για μαθητές, εκπαιδευτικούς, κοινωνία (εργαζόμενους, ανέργους)

Οι αλλαγές στην ΤΕΕ έχουν το αντιδραστικό πρόσημο των επιταγών ΕΕ – ΟΟΣΑ

Η αγορά και οι ανάγκες των εργοδοτών θα καθορίζουν όχι μόνο τη μαθητεία αλλά τους «εύρωστους» τομείς και τα τμήματα ειδικότητας, τα προγράμματα σπουδών τους αλλά θα εισβάλλουν και σε ευέλικτες ζώνες, εργαστήρια κλπ

  • Επιδιώκει βίαια να δώσει τους μαθητές  βορά στις επιχειρήσεις ως δωρεάν (για τους εργοδότες) εργατικό προσωπικό. Να μαθητεύσουν στις κακοπληρωμένες, ελαστικές εργασιακές σχέσεις και στην υπακοή. Να μάθουν στο νέο πρότυπο εργασίας – σκλαβιάς, ανακύκλωσης της ανεργίας, που είναι στρατηγική τους επιλογή. Καμιά σχέση δεν θα έχει αυτή η μαθητεία με την εκπαίδευση. Μαζική υποκατάσταση μόνιμης εργασίας με ελαστικές, κακοπληρωμένες μορφές.
  • Επιδιώκει να αποτυπώσει τις κάθε φορά ανάγκες των εργοδοτών σε στοιχεία ψευδοκατάρτισης στα προγράμματα σπουδών, επιχειρώντας μια βαθύτερη μορφωτική λοβοτομή στα παιδιά των πιο φτωχών λαικών στρωμάτων. Η ολιστική αντίληψη επιχειρούν να οδηγήσει σε χυλό καταρτίσεων. Αφαίρεση δυνατότητας μορφωτικής βάσης οικοδόμησης επαγγέλματος και διαπραγμάτευσης στην αγορά εργασίας.
  • Μειώνει συνολικά τις ώρες των μαθημάτων ειδικότητας στον δευτεροβάθμιο κύκλο σπουδών, «μεταφέροντάς» τες στο (κατ’ επίφαση) προαιρετικό έτος μαθητείας. Αφού ο όγκος των γνώσεων και δεξιοτήτων (εργαστηριακά μαθήματα), που αντιστοιχούν σε κάθε ειδικότητα, υποτίθεται ότι από δύο χρόνια στο τωρινό σύστημα, θα «χωρέσουν» στη Γ τάξη του ΕΠΑΛ, με το νέο σύστημα. Στην ουσία τα εργαστηριακά μαθήματα υποβαθμίζονται και εξαφανίζονται στις βουλές των επιχειρήσεων.
  • Μειώνει τις απαιτήσεις για υλικοτεχνικές υποδομές  των Εργαστηρίων, στην κατεύθυνση του πιο φτηνού Επαγγελματικού Σχολείου.
  • Μειώνει τα τμήματα ειδικοτήτων και τομέων με τη νέα δομή αλλά και αφού αυτά θα υποτάσσονται στις λεγόμενες «εθνικές και περιφερειακές ανάγκες», άρα δεν θα υπάρχουν σε κάθε ΕΠΑΛ και θα υπακούουν στην σύνδεση μέσω της μαθητείας με τις επιχειρήσεις .
  • Δημιουργεί τεχνητά «πλεονάσματα» σε εκπαιδευτικό προσωπικό των ειδικοτήτων, που καλούνται να καλύψουν το ωράριό τους με νέες αναθέσεις, σε πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια, με διάθεση ολική ή μερική στη μη τυπική εκπαίδευση (ΔΙΕΚ, πρόγραμμα πιστοποίησης), αλλά και σε δομές σχετικές με την αγορά εργασίας (ΚΠΑ, επόπτες μαθητείας) ή και αλλού στα πλαίσια της κινητικότητας.
  1. Καλύπτει κάποια ανάγκη και ποιανού; Αυτή που λέγεται και αυτή που είναι

Ανάγκες αγοράς; Λείπουν δεξιότητες – ικανότητες κυρίως ή κάτι άλλο για ανταγωνιστικότητα και κέρδος;

 «Οι επενδύσεις σε ανθρώπινο κεφάλαιο είναι απαραίτητες για την αύξηση της ανταγωνιστικότητας» έγραφε η Λευκή Βίβλος.  Ιδιαίτερα από το 2.000 και μετά, στην ΕΕ, και όχι μόνο, επικρατεί η αντίληψη ότι η εκπαίδευση αποτελεί εργαλείο της οικονομικής πολιτικής και μηχανή ανάπτυξης της ανταγωνιστικότητας. Θεωρείται μάλιστα υπεύθυνη για την μείωση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων και την αύξηση της ανεργίας με την αιτιολογία ότι δεν παράγει εργατικό δυναμικό που να καλύπτει τις ανάγκες τους.

Βασικός ισχυρισμός ΕΕ και ΟΟΣΑ

Η κύρια αιτία της κρίσης της εκπαίδευσης και της έλλειψης προοπτικών των αποφοίτων της είναι η έλλειψη απόλυτης προσαρμογής στις ανάγκες και προτεραιότητες της οικονομίας και της παραγωγής, η οποία αναπτύσσεται σε ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον.

Ή αλλιώς:

Η οικονομία αναπτύσσεται και η εκπαίδευση κουτσαίνει επειδή δεν την ακολουθεί…

Προσέξτε την τοποθέτηση των εννοιών στον κυρίαρχο λόγο: «πως θα ενταχθούν οι νέοι στην αγορά εργασίας;». πλήρης αντιστροφή της πραγματικότητας. Η αγορά εργασίας είναι κάτι που υπάρχει έτσι κι αλλιώς, αντικειμενικά, ανεξάρτητα από θελήσεις, επιλογές υποκειμένων και το πρόβλημα είναι η νεολαία που δεν μπορεί να ενταχθεί και η εκπαίδευση που δε βοηθάει σ’ αυτό

Τι σημαίνει ανταγωνιστικότητα και ανάπτυξη;

Το 1993, μετά τους πτωτικούς δείκτες της οικονομίας της περιόδου 1970 -75, την κόπωση του νεοφιλελευθερισμού και την αύξηση της ανεργίας, η ΕΟΚ επεδίωκε να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας απέναντι στις αμερικάνικες και ιαπωνικές πολυεθνικές και να ξαναβγεί στις αγορές. Ήθελε γι αυτό τα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης, να αποτελέσουν ένα ενεργό εργαλείο για την  ευελιξία και την προσαρμοστικότητα του εργατικού δυναμικού στις ανάγκες των επιχειρήσεων.  Για να εξασφαλίσει την κοινωνική συναίνεση σ΄αυτή την επιδίωξη, χρησιμοποιούσε την απειλή της ανεργίας, αλλά και την υπόσχεση ότι αν η εκπαίδευση – κατάρτιση ανταποκριθεί, 15 εκατομ. νέες θέσεις εργασίας περίμεναν τους 18 εκατομ. ανέργους Ευρωπαίους, στο τέλος του αιώνα. Πάνω σε αυτή την προτεραιότητα της εξασφάλισης νέων κερδών για το κεφάλαιο και τις επιχειρήσεις μέσω της προσαρμοστικότητας και της ευελιξίας του εργατικού δυναμικού, οικοδομήθηκε το πλέγμα όλων των αντιδραστικών μεταρρυθμίσεων στην εκπαίδευση και την εργασία, στις χώρες της ΕΕ από το 1993 ως σήμερα.

Όταν η ανεργία εκτοξεύτηκε στα ύψη και η καπιταλιστική κρίση οξύνθηκε, η ΕΕ «επανεξέτασε» την αποτυχία της στρατηγικής της ενισχύοντας την ίδια κατεύθυνση(!) πιο ωμά. Κεντρική ιδέα των νέων μανιφέστων της, “Ανασχεδιασμός της εκπαίδευσης: επενδύοντας στις δεξιότητες για καλύτερα κοινωνικοοικονομικά αποτελέσματα” του 2012 και στο συνολικότερο,  «ΕΥΡΩΠΗ 2020, στρατηγική για έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη», (Επιτροπή ΕΕ 3/3/2010) τέθηκε η εξής: «για να μαθαίνουν οι νέοι ότι θέλουν και όπως το θέλουν οι επιχειρήσεις πρέπει να το μαθαίνουν μέσα στις επιχειρήσεις» ή να τους το μαθαίνουν οι επιχειρήσεις, έχοντας καθοριστικό λόγο στη διαμόρφωση των προγραμμάτων σπουδών αλλά και μέσα από δράσεις έρευνας ή επιχειρηματικότητας σε αυτή την κατεύθυνση.

Κουβέντα για τα 15 εκατ. υποσχόμενες νέες θέσεις εργασίας της Λευκής Βίβλου. Γιατί συνεχίζουν στην ίδια κατεύθυνση; Δεν ξέρουν ότι είναι παραφροσύνη να κάνεις το ίδιο πράγμα ξανά και ξανά και να αναμένεις διαφορετικά αποτελέσματα; Μήπως ακριβώς αυτά είναι τα αποτελέσματα που περιμένουν; Σε αυτή την κατεύθυνση παρά την χροιά κοινωνικής έγνοιας που προσπαθούν να τους δώσουν; Μιλάω για τους φανερούς υποτιθέμενους στόχους, περί ανεργίας, ανάπτυξης κλπ που μας αποκοιμίζουν. Αυτό στην εποχή μας γίνεται πολύ καθαρό και είναι η πρόκληση που πρέπει να απαντηθεί

Με βάση τα στοιχεία τους (στην αρχή της όξυνσης της κρίσης)  23 εκατομμύρια πολίτες– ή το 10% του ευρωπαϊκού πληθυσμού – ήταν άνεργοι, το  ΑΕΠ μειώθηκε  κατά 4% το 2009, η  βιομηχανική παραγωγή οπισθοχώρησε στα επίπεδα της δεκαετίας του 1990, τα ελλείμματα ανήλθαν κατά μέσο όρο στο 7% του ΑΕΠ και το επίπεδο του χρέους ξεπέρασε το 80% του ΑΕΠ. Σ’ αυτό το νέο μανιφέστο η κρίση θεωρείται ως μια «ευκαιρία» ξεπεράσματος διαρθρωτικών αδυναμιών της ΕΕ, όχι για την επαναφορά στα προ κρίσης επίπεδα, όπως χαρακτηριστικά υπογραμμίζεται εισαγωγικά, αλλά για να βρεθεί η ΕΕ πιο μπροστά στον παγκόσμιο ανταγωνισμό. Να θυμίσουμε ότι διαθρωτικές αδυναμίες της ΕΟΚ (κατά τη Λευκή Βίβλο) ήταν η πλήρης απασχόληση με δύσκαμπτους όρους δηλ. μονιμότητα, σταθερός μισθός και εργασιακές σχέσεις κλπ Εξ ου και οι περίφημοι πυλώνες της Λισσαβόνα περί απασχολησιμότητας, προσαρμοστικότητας, επιχειρηματικότητας και οι μετέπειτα λογικές περί ευελιξίας και ευελιασφάλειας (flexicurity), στο δρόμο της άνεργης ανάπτυξης.

Ας δούμε τι γράφει το Ε.Π. Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση

« Ως αποτέλεσμα της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης του 2008, η Ελλάδα αναγκάστηκε να προσφύγει σε διεθνή οικονομική στήριξη το 2010 και να εφαρμόσει ένα αυστηρό πρόγραμμα οικονομικής πολιτικής, με κύριο στόχο τη δημοσιονομική εξυγίανση και την εφαρμογή διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Επίσης, έμφαση δόθηκε στη βελτίωση της ευελιξίας στην αγορά εργασίας μέσω νομοθετικών μεταρρυθμίσεων με ρυθμίσεις είτε του κόστους εργασίας (μισθοί και ημερομίσθια), είτε του χρόνου εργασίας. Οι μεταρρυθμίσεις αυτές, οι οποίες προβλέπονται στο Μνημόνιο Συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας, Ε.Ε., Ε.Κ.Τ. και Δ.Ν.Τ., στις αναθεωρήσεις του, καθώς και στους σχετικούς Νόμους, στοχεύουν στη δημιουργία ενός πιο ανταγωνιστικού παραγωγικού τομέα, με δέουσα προσοχή στην προστασία των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού. Ενδεικτικές μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας, οι οποίες εφαρμόστηκαν μέχρι σήμερα περιλαμβάνουν τη μετατροπή του «παθητικού» επιδόματος ανεργίας σε ενεργητική πολιτική απασχόλησης (με τη μορφή επιταγής επανένταξης ως επιδότηση προς τον εργοδότη που προσλαμβάνει έναν εγγεγραμμένο άνεργο, δηλαδή παθητική για τον εργοδότη), τη νομοθέτηση νέων ευέλικτων μορφών εργασίας (όπως η εκ περιτροπής εργασία, μερική απασχόληση, τηλε- εργασία, εργασία μέσω εταιριών προσωρινής απασχόλησης καθώς και νομοθέτηση σε σχέση με τη ρύθμιση του εργασιακού χρόνου), την προώθηση της απασχόλησης ηλικιακά νέων εργαζομένων (<24 ετών) και ανήλικων εργαζομένων με συμβάσεις μαθητείας και αμοιβής τους με μισθούς κυμαινόμενους μεταξύ 70% – 84% του βασικού μισθού και επιδότηση (από τον ΟΑΕΔ) των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης …»

Και παρακάτω:

«Το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα έχει πληγεί από την εν εξελίξει βαθιά δημοσιονομική κρίση, καθώς και τη μείωση των δημόσιων δαπανών στην εκπαίδευση. Χρόνιες αδυναμίες εξακολουθούν να υφίστανται και, σε πολλές περιπτώσεις, έχουν επιδεινωθεί, με πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα τη μείωση της ελκυστικότητας της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, την ολοένα και πιο δύσκολη μετάβαση από το σχολείο στην εργασία, τους αδύναμους δεσμούς μεταξύ εκπαίδευσης και κατάρτισης και αγοράς εργασίας και τέλος, την πολύ χαμηλή συμμετοχή στη διά βίου μάθηση. Σημαντικές μεταρρυθμίσεις, μέσα στα περιορισμένα περιθώρια που επιτρέπει η προσπάθεια για τη δημοσιονομική εξυγίανση της χώρας, έχουν προωθηθεί κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών για την αντιμετώπιση αυτών των αδυναμιών, επιφέροντας σταδιακά βελτιώσεις»

Από τις 8 επενδυτικές προτεραιότητες του ΕΣΠΑ, οι 7 ασχολούνται με τον ένα ή άλλο τρόπο με την παραπάνω κατεύθυνση. Ωστόσο ξεχωρίζει η 3η επενδυτική προτεραιότητα:

Τρίτη (3η) σε χρηματοδοτική βαρύτητα κατατάσσεται η Επενδυτική Προτεραιότητα
10.4 «Βελτίωση της συνάφειας των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης με την αγορά εργασίας, τη διευκόλυνση της μετάβασης από την εκπαίδευση στη εργασία και της βελτίωσης των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης και της ποιότητάς του προσαρμογή των προγραμμάτων σπουδών και την καθιέρωση και ανάπτυξη συστημάτων μάθησης με βάση την εργασία, συμπεριλαμβανομένων διττών συστημάτων μάθησης και μαθητείας», με ποσοστό 17,33% και 329 εκ. Ευρώ περίπου της συνολικής κοινοτικής συνδρομής του Ε.Π. Οι παρεμβάσεις της Επενδυτικής Προτεραιότητας 10.4 στοχεύουν στην ενίσχυση και στη βελτίωση της συνάφειας των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης με την αγορά εργασίας. Ειδικότερος, στόχος είναι η αύξηση της.

Όλα αυτά γίνονται για να γίνει πιο ανταγωνιστική η ελληνική οικονομία, να ρθουν επενδυτές, για παραγωγική ανασυγκρότηση και ανάπτυξη, λέει η σημερινή κυβέρνηση, έλεγαν και οι προηγούμενες. Τι εννοούν; Πρόκειται για το περίφημο  αναπτυξιακό μοντέλο «Ελλάδα 2021». Τι προβλέπει; Για τη δημιουργία «ελκυστικού επενδυτικού περιβάλλοντος» πρέπει να γίνουν τα εξής. Να μειωθεί η φορολογία των κερδών των επιχειρήσεων. Να γίνουν περικοπές και μείωση των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης. Να αυξηθεί η ευελιξία της εργασίας, η ελαστική εργασία και οι μορφές της.  Να αλλάξει ο ρόλος του κράτους ώστε να έχει τη συνολική εποπτεία και την υποστήριξη των ιδωτικοποιήσεων και λοιπών ενισχύσεων του επιχειρηματικού κόσμου. Είναι αυτή η ψευδεπίγραφη ανάπτυξη που αν της προσθέσει κανείς μια δεύτερη λέξη που την προσδιορίζει, δηλαδή ανάπτυξη των επιχειρηματικών κερδών, γίνεται αληθής. Αλλά αφήνεται σκόπιμα μισή για να εκλαμβάνεται σαν γενική, κοινωνική ανάγκη.

Η ανάπτυξη στο όνομα της οποίας μιλούν σημαίνει να ξυλοφορτώνουν τα ΜΑΤ τους ναυτεργάτες όταν διαμαρτύρονται που το 67% των μετοχών του ΟΛΠ ξεπουλιούνται στην Cosco. Να περνούν τα 14 περιφεριακά αεροδρόμια στη Fraport. Το «Ελληνικό» -μεγαλύτερο ελεύθερο χώρο της Μεσογείου- στο Λάτση. Το γάλα και το γιαούρτι του κοσμάκη να θυσιάζεται για το κέρδος των πολυεθνικών. Η «ιδιοκτησία» του νερού να διαπραγματεύεται με τους Γάλλους. Σημαίνει τα εργοστάσια να μένουν κουφάρια και οι εργαζόμενοι στο δρόμο, όταν οι εργοδότες θησαύριζαν για χρόνια. Η Ελλάκτωρ του Μπόμπολα να απολύει με ουαλικό δίκαιο (λείπεις από τη δουλειά, βρες αναπληρωτή αλλιώς απολύεσαι). Είναι αυτή η ανάπτυξη που ευαγγελίζονται που έχει κάνει ζούγκλα τον ιδιωτικό τομέα, με την απλήρωτη δουλειά στα ύψη και τη σκλαβιά των κοινοφελών προγραμμάτων.

Είναι το νέο υπερταμείο ιδιωτικοποιήσεων και ξεπουλήματος, υπό την αυστηρή εποπτεία των Θεσμών. Στόχος του νέου αυτού Ταμείου που θα ονομάζεται Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας και θα έχει διάρκεια 99 έτη (είναι λίγα μπροστά στα 400 τουρκοκρατίας, δήλωσε κυβερνητικό στέλεχος), είναι να αξιοποιεί τα περιουσιακά στοιχεία προκειμένου «να συνεισφέρει πόρους για την υλοποίηση της επενδυτικής πολιτικής της χώρας» και να «συμβάλει στην απομείωση των οικονομικών υποχρεώσεων της Ελληνικής Δημοκρατίας».

Στον έλεγχο του νέου αυτού Ταμείου μεταβιβάζονται: το ΤΑΙΠΕΔ, το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ), η Εταιρεία Ακινήτων του Δημοσίου (ΕΤΑΔ) καθώς και η υπό σύσταση Εταιρεία Δημοσίων Συμμετοχών (ΕΔΗΣ) στην οποία και θα περιέλθουν οι συμμετοχές κρατικών επιχειρήσεων Εικάζεται ότι το ΤΑΙΠΕΔ θα φέρει κανονικά εις πέρας το πρόγραμμα με τις 19 αποκρατικοποιήσεις (17% της ΔΕΗ, 35% των ΕΛΠΕ, 65% της ΔΕΠΑ, 24% ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ, ΕΛΤΑ κ.λπ.). Σε μια Ελλάδα, που καταλαμβάνει πλέον σύμφωνα με τα στοιχεία της Γιούροστατ –πριν τον πρόσφατο μνημονιακό Αρμαγεδώνα- την 4η θέση μεταξύ των πιο άνισων χωρών

Τη στιγμή που μπροστά μας έχουμε τα νέα προαπαιτούμενα για την αξιολόγηση του Οκτώβρη // εργασιακά – συνδικαλιστικά (αυτά που επιτάσσει η ανταγωνιστικότητα της αγοράς)

Κωδικά, τα βήματα και η ατζέντα κυβέρνησης-δανειστών περιλαμβάνει:

Σύμφωνα με το τρίτο Μνημόνιο του Αυγούστου 2015 και την απόφαση του Eurogroup της 24ης Μαΐου 2016, η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ ανέλαβε την υποχρέωση «να επανεξετάσει το σύνολο των θεσμών της αγοράς εργασίας και να νομοθετήσει άμεσα» με βάση τις επιταγές των δυναστών ΕΕ – ΔΝΤ, δηλαδή ντόπιου και ξένου κεφαλαίου. Επί λέξει, η τελευταία συμφωνία του eurogroup όπως διατυπώθηκε στις 12 Ιουλίου 2016 γράφει: «Η κυβέρνηση θα ξεκινήσει τη διαδικασία διαβούλευσης, καθοδηγούμενη από μια ομάδα ανεξαρτήτων ειδικών για να αναθεωρήσουν μια σειρά από τα ήδη υπάρχοντα πλαίσια στην αγορά εργασίας, συμπεριλαμβανομένων των ομαδικών απολύσεων, της συνδικαλιστικής δράσης, της συλλογικής διαπραγμάτευσης λαμβάνοντας υπόψη τους τις βέλτιστες πρακτικές που ισχύουν στην ΕΕ σχετικά με την αγορά εργασίας».

Ειδικότερα σχεδιάζουν (είναι στη διαπραγμάτευση) τα παρακάτω μέτρα για τον Ιδιωτικό Τομέα:

  1. Μεθόδευση για την κατάργηση του 13ου και 14ου μισθού.
  1. Νομοθετικές αλλαγές για την θέσπιση και προώθηση της γενικευμένης ευελιξίας στις εργασιακές σχέσεις (flexibility) και ευελισφάλεια (flexicurity) με την νομική κατοχύρωση-θεσμοθέτηση όλων των «νέων» μορφών φτηνής και απροστάτευτης εργασίας («μικρό-εργασίας» όπως λέγεται τεχνοκρατικά), όπως: Α. Minijobs, midijobs, minigeld, laborfranchising, 1 eurojobs, teleworking. Β. «Συμβάσεις μηδενικών ωρών» ή «έκτακτης ανάγκης» («zerohourcontracts»). Γ. «Συμβάσεις λίγων ωρών» («low hour contracts»). Δ. «Συμβάσεις από το/με το τηλέφωνο» («on–call contracts»). Ε. «Λευκές συμβάσεις» («white contracts»).
  1. Δυνατότητα για συμφωνία κατώτατου μισθού χαμηλότερου από τις Συμβάσεις Εργασίας (Γενική, κλαδική, οποιαδήποτε!), μέσα από τις ατομικές συμβάσεις εργασίες (ΑΣΕ) με νομοθετικά κατοχυρωμένο δικαίωμα του εργοδότη για παράκαμψη όλων των ΣΣΕ. Σημείωση: Τέτοιας κατεύθυνσης ρύθμιση ήταν η αιτία για το ξέσπασμα του κινήματος ενάντια στον εργασιακό νόμο στη Γαλλία (η υπερίσχυση των επιχειρησιακών και τοπικών συμβάσεων έναντι των κλαδικών και γενικών συμβάσεων)
  1. Κατάργηση της μετενέργειας όλων των ΣΣΕ
  2. Πλήρης απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων. Η κατεύθυνση είναι να μην υπάρχει κανένα ποσοτικό/ποσοστιαίο όριο. Επίσης να καταργηθεί το «διοικητικό βέτο», δηλαδή ο νόμος που προέβλεπε δικαίωμα και λόγο στο εκάστοτε Υπουργείο Εργασίας να εγκρίνει ή όχι μια ομαδική απόλυση. Τα «προεόρτια» για την αντιδραστική αυτή αλλαγή τα παρακολουθήσαμε με την προσφυγή της ΑΓΕΤ ΗΡΑΚΛΗΣ στο ευρωπαϊκό δικαστήριο και την απόφαση-εισήγηση του Γενικού Εισαγγελέα, ο οποίος θεώρησε μη έγκυρη την παρέμβαση της κυβέρνησης (Υπουργικό βέτο) στο θέμα των ομαδικών απολύσεων και εισηγήθηκε την πλήρη απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων.
  1. Κατάργηση όλων των προσαυξήσεων – επιδομάτων – προϋπηρεσιών (ή αστικά «ΑΠΟ-επιδοματοποίηση» του μισθού) – Αμετάβλητος μισθός για όλο τον εργασιακό βίο.

Όπως ξέρουμε, με διάταξη του μνημονιακού νόμου 4093/2012 που ισχύει, «πάγωσαν» οι τριετίες προϋπηρεσίας και μια σειρά επιδόματα. Όπως όριζε ο νόμος αυτός:

«Πέραν της μηνιαίας τακτικής προσαύξησης λόγω προϋπηρεσίας καμία άλλη προσαύξηση δεν περιλαμβάνεται στο νομοθετικώς καθορισμένο κατώτατο μισθό και ημερομίσθιο.» και

«Έως ότου η ανεργία διαμορφωθεί σε ποσοστό κάτω του 10% αναστέλλεται η προσαύξηση του νομοθετικώς καθορισμένου νόμιμου κατώτατου μισθού και ημερομισθίου για προϋπηρεσία, που συμπληρώνεται μετά την 14.2.2012.».

Η ΕΕ, το ΔΝΤ και οι εργοδότες ζητούν τώρα να καταργηθούν νομοθετικά δια παντός οι τριετίες (προσαύξηση λόγω προϋπηρεσίας) που έχουν παγώσει νομοθετικά με την παραπάνω ρύθμιση. Με βάση την νεοφιλελεύθερη λογική που διατυπώνει το ΔΝΤ, η ΕΕ και ο ΟΟΣΑ, «οι τριετίες πρέπει να καταργηθούν γιατί εμποδίζουν την απορρόφηση της ανεργίας»… γιατί αυξάνουν τους μισθούς των παλιότερων εργαζόμενων κάνοντας τους μη ανταγωνιστικούς!

Στην ίδια κατεύθυνση είναι η θέση για αμετάβλητο μισθό (ίδιο) για όλον τον εργασιακό βίο («σύστημα “καθαρού” μισθού»-«single minimum wage system»). Σύμφωνα με το σύστημα αυτό, ο μισθωτός του Ιδιωτικού Τομέα θα λαμβάνει (χωρίς προσαυξήσεις και επιδόματα) τον ίδιο μισθό από την είσοδο στην εργασία μέχρι και κατά την έξοδο από αυτήν!

Στο στόχαστρο η Απεργία και τα συνδικάτα, δηλαδή το δικαίωμα στην αντίσταση, στη διεκδίκηση και την πάλη των εργαζομένων. 

Απεργία-Λοκ Αόυτ και αλλαγή συνδικαλιστικού νόμου. Βασική αλλαγή αποτελεί ο τρόπος και ο χρόνος που θα απαιτείται για την κήρυξη των απεργιών (με 50%+1 σε κλάδους, με ψηφοφορίες και καταμετρήσεις επίσημες, με μεγαλύτερο χρόνο προειδοποιήσεις και όχι με εξώδικο 24 πριν την απεργία, αλλά πολλές μέρες και με διαδικασία). Στο τραπέζι είναι και η εργοδοτική ανταπεργία (Λοκ-άουτ), η οποία προβλέπεται σε σχεδόν όλες τις χώρες της ΕΕ με εξαίρεση την Ελλάδα και άρα αποτελεί «βέλτιστη πρακτική» της ΕΕ.

Δεύτερη κατεύθυνση αλλαγών είναι η κατάργηση των συνδικαλιστικών προστασιών, άδειας, προστασία των συνδικαλιστών από απολύσεις-μεταθέσεις (άρση προστασίας).

Να σημειωθεί, ότι, το νέο σήριαλ της «διαπραγμάτευσης» με τους θεσμούς για τα εργασιακά, θα βασιστεί σε μελέτες της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας-ΔΟΕ σχετικά με τις λεγόμενες «βέλτιστες πρακτικές» στην Ε.Ε. (που ψήφισε και αποδέχθηκε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ τον Φεβρουάριο 2016). Η ΔΟΕ είναι γνωστή για τις αντιλήψεις της, οι οποίες θεωρούν τα εργασιακά δικαιώματα αρνητικό παράγοντα «ανταγωνιστικότητας». Η επιτροπή εμπειρογνωμόνων που θα διατυπώσει αυτές τις «βέλτιστες πρακτικές» που θα πρέπει να περιέχονται στο νόμο για τα εργασιακά αποτελείται από γνωστούς τεχνοκράτες καθηγητές από Πανεπιστήμια της Ολλανδίας, της Βρετανίας, της Ισπανίας και της Ελλάδας (1).

Στο δημόσιο και οργανισμούς / επιχειρήσεις του δημοσίου– ΔΕΚΟ

Στο Δημόσιο, πέραν της κατάστασης που έχει διαμορφωθεί από την ψήφιση των προηγουμένων γενικών μνημονιακών νόμων και μια σειρά αντιδραστικών αναδιαρθρώσεων σε όλους τους χώρους(υγειά,  εκπαίδευση, ΟΤΑ, κ.λ.π.) που προωθήθηκαν και προωθούνται, ετοιμάζουν νέα συνολική και γενική αναδιάρθρωση. Ειδικά με την επανεκκίνηση των «συλλογικών διαπραγματεύσεων» που σχεδιάζουν από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο (η κυβέρνηση προετοιμάζει σχέδιο νόμου για τις συλλογικές διαπραγματεύσεις στον δημόσιο τομέα) επιδιώκουν να διαμορφώσουν ένα θεσμικό πλαίσιο ίδιο και παράλληλο με αυτό που θα νομοθετήσουν και θα εφαρμόζουν στον ιδιωτικό τομέα. Δηλαδή «κανόνες και εργασιακές συνθήκες του ιδιωτικού τομέα», με ατομικές συμβάσεις και εργολαβίες, ευέλικτες εργασιακές σχέσεις, μερική απασχόληση, νέα αξιολόγηση, κινητικότητα. Αλλάζουν ριζικά και το ισχύον πλαίσιο προσλήψεων, μαζί με την επιβολή ενός κυκλικού συστήματος συνεχών μετακινήσεων.

Οι συλλογικές συμβάσεις στο δημόσιο θα περιλαμβάνουν:

Τις προσλήψεις, όπου θα υπάρξει συμφωνία όχι μόνο στον αριθμό, αλλά και στις ειδικότητες με βάση και τις μνημονιακές υποχρεώσεις. Τα προσόντα διορισμού ανά κατηγορία και ειδικότητα, το καθεστώς τοποθετήσεων, μετακινήσεων, μεταθέσεων, αποσπάσεων, το ύψος των αποδοχών, αλλά και στις πρόσθετες αμοιβές από οδοιπορικά και επιδόματα. Επίσης τη διαμόρφωση των οργανισμών και των νέων οργανογραμμάτων τους. Ακόμη θα επαναπροσδιοριστούν ειδικά καθεστώτα σε συγκεκριμένες ειδικότητες (π.χ. κατάργηση ΒΑΕ στους ΟΤΑ και αλλού) αλλά και τα ωράρια ανά τομέα ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες που υπάρχουν(π.χ. ωράρια εκπαιδευτικών, παιδαγωγικό προσωπικό, εργαζομένων στα ΒΑΕ, κ.λπ.)

Η αντιμετώπιση των ανθρώπων ως οικονομικών δεικτών και της εκπαίδευσης αφ ενός ως χώρου ανάπτυξης κυρίως εκείνων των τομέων της τεχνολογίας και της καινοτομίας που προωθούν την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων (κυρίως στην ανώτατη εκπαίδευση) και αφ’ ετέρου ως εργαλείου ρύθμισης των κοινωνιών σε ρόλο τεράστιων δεξαμενών παροχής εργασιακής δύναμης, όπου το κεφάλαιο θ αυξάνει την ανταγωνιστικότητά του βρίσκοντας προσωπικό με τον καλύτερο συνδυασμό υψηλών προσόντων, χαμηλού κόστους και εύκαμπτης- αλλοτριωμένης – υπάκουης συνείδησης. Η κάλυψη αυτών των στόχων υπαγορεύει τελικά, την πλήρη αλλαγή του τοπίου της εκπαίδευσης.

  1. Οι λέξεις έχουν συγκεκριμένη σημασία και ορίζονται επ’ ακριβώς περιεχόμενα

Το πέρασμα των αντιδραστικών αλλαγών στην εκπαίδευση –και όχι μόνο-πάντα στηρίζεται στην κατεργασία της κοινής γνώμης από την άρχουσα ιδεολογία με κάποιες ιδέες, που τοποθετούνται με τέτοιο τρόπο στον κυρίαρχο λόγο ως να μην επιδέχονται καμιά αμφισβήτηση.

Να αναδείξουμε «το χάσμα που χωρίζει τις «επίσημες» τυποποιημένες ερμηνείες του τι συνέβη ή του τι συμβαίνει στον κόσμο από το υπόγειο κανάλι των υποσημειώσεων των πληροφοριών και των γεγονότων που δεν βγαίνουν στο φώς. Όχι γιατί κρύβονται, αλλά γιατί επιμελώς αγνοούνται, σταδιακά αποσιωπούνται και σιγά – σιγά εξαφανίζονται». (Άσπρα μαντίλια στην Plaza de Mayo, Κ. Λουλουδάκης)

Ας πάρουμε την έννοια δεξιότητα. Τι είναι οι δεξιότητες;  Η νοηματοδότηση των λέξεων αποβλέπει στην αποδοχή κριτηρίων – τρόπου σκέψης  μας λέει ο Πάρης Λυντζέρης, μελετητής θεμάτων επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης

Είναι αναμφισβήτητη η κεντρικότητα της έννοιας της δεξιότητας και η σημασία της στρατηγικής δεξιοτήτων, ως πολιτική προτεραιότητα της Ε.Ε..

Δεν αφορά τη συνηθισμένη εξήγηση που έχουμε όλοι στο μυαλό μας, δηλαδή την ικανότητα να χρησιμοποιεί τις γνώσεις, τεχνικές κάποιος σε κάθε τομέα. Δεν τις ορίζει δηλαδή η επιστήμη, η τεχνική, το επάγγελμα.

Τις δεξιότητες τις ορίζει η αγορά. Τις ορίζουν και τις ζητούν οι εργοδότες. Καθορίζεται από το ΣΕΒ και του κοινωνικούς εταίρους

Η ενασχόληση με το θέμα των δεξιοτήτων δεν είναι παροδική μόδα. Ωστόσο, μία πραγματική μανία έχει καταλάβει εδώ και μερικά χρόνια όλους τους μεγάλους διεθνείς (όπως ο Ο.Ο.Σ.Α., η Παγκόσμια Τράπεζα, το Διεθνές Γραφείο Εργασίας) και ευρωπαϊκούς οργανισμούς (όπως το CEDEFOP, το Ευρωπαϊκό Κέντρο για την Ανάπτυξη της Επαγγελματικής Κατάρτισης, που εδρεύει στην Ελλάδα). Όλοι τους έχουν συστήσει αντίστοιχες μονάδες και τμήματα, με στόχο τη διερεύνηση και τη διατύπωση παρεμβάσεων σχετικά με τις προσφερόμενες και ζητούμενες δεξιότητες του ανθρώπινου δυναμικού.  Καίρια επιδίωξη των πρωτοβουλιών αυτών είναι η  συστηματική πίεση επί των εκπαιδευτικών συστημάτων ώστε αυτά να αναπροσαρμόζονται διαρκώς, με βάση τις «ανάγκες της αγοράς εργασίας», δηλ. τις ανάγκες της κεφαλαιοκρατικής αναπαραγωγής. Κατ’ επέκταση σημαντικός στόχος κάθε «πολιτικής δεξιοτήτων» είναι η επιρροή επί των μορφωτικών και επαγγελματικών επιλογών των ατόμων, δηλαδή επί της διαδικασίας που αναφέρεται με το επιφανειακά ανώδυνο όνομα «επαγγελματικός προσανατολισμός».

Όμως, τι ακριβώς είναι η δεξιότητα που παρουσιάζεται ως το καινούργιο «συναλλακτικό μέσο», το νέο «νόμισμα» των αγορών εργασίας; Ένας σχετικά πρόσφατος επίσημος ορισμός[1] δηλώνει ότι «δεξιότητα είναι η ικανότητα να εφαρμόσει κάποιος γνώση και τεχνογνωσία (know-how) για να εκτελέσει εργασιακά καθήκοντα και να επιλύσει προβλήματα». Έτσι, όπως περιγράφει πολύ παραστατικά ο Ν. Hirtt, το πως θα διδάξω ένα συγκεκριμένο σώμα γνώσεων σωστά, πως θα εμπλέξω τους μαθητές μου στη διανοητική διαδικασία, παύει να είναι το βασικό ερώτημα των ερευνητών διδακτικής, χάριν ενός διαφορετικού ερωτήματος, των πολιτικών της ΕΕ και του ΟΟΣΑ, με μοναδικό κριτήριο αξίας την ικανότητα των μαθητών να χρησιμοποιούν τις γνώσεις τους: “ο απόφοιτος μπορεί  να ολοκληρώσει αυτό το καθήκον με επιτυχία”;   «Ο εργαζόμενος στον μπουφέ του μπαρ μιας διεθνούς αμαξοστοιχίας πρέπει να μπορεί να επικοινωνεί υποτυπωδώς σε διάφορες γλώσσες, να διαθέτει ικανότητες αριθμητικών υπολογισμών, ένα ελάχιστο υπόβαθρο τεχνολογικών, αριθμητικών και επιστημονικών γνώσεων ώστε να χειρίζεται τα διάφορα εργαλεία (φούρνος μικροκυμάτων, βραστήρας, ταμειακή μηχανή, μηχάνημα ανάγνωσης πιστωτικών καρτών, ψυγείο, μικροφωνικό σύστημα ανακοινώσεων…). Επίσης, πρέπει να επιδεικνύει κοινωνικές και επικοινωνιακές δεξιότητες στις επαφές του με πελάτες πολύ διαφορετικούς μεταξύ τους, να παίρνει πρωτοβουλίες, να ενδιαφέρεται για την επιχείρηση και να είναι ευέλικτος (λόγω των ωραρίων και των απρόοπτων συμβάντων στα τρένα)». (Ν. Hirtt: «8 δεξιότητες απειλούν τη γνώση στην Ευρώπη»)

Η στρατηγική «Ευρώπη 2020», μάλιστα συνοψίζει τα μέτρα που πρέπει να παρθούν για την έλλειψη των επιθυμητών δεξιοτήτων, στην Εμβληματική πρωτοβουλία: «Ατζέντα για νέες δεξιότητες και θέσεις εργασίας». Προκειμένου  να δημιουργηθούν συνθήκες εκσυγχρονισμού των αγορών και να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του κοινωνικού μοντέλου της ΕΕ, μεταξύ άλλων προτείνεται να εφαρμόσουν τα κράτη μέλη ευελισφάλεια, «έξυπνες» ρυθμίσεις στο νομοθετικό πλαίσιο σχετικά με το χρόνο π.χ. εργασίας, να προωθήσουν μια διορατική κι ολοκληρωμένη πολιτική μετανάστευσης εργατικού δυναμικού που να ανταποκρίνεται ευέλικτα στις ανάγκες των αγορών, Δια Βίου εξέλιξη των δεξιοτήτων με ευέλικτες διαδρομές μάθησης και Πλαίσια Προσόντων. Η επίσημη εκδοχή ισχυρίζεται ότι Ειδικά στην Ευρώπη τα πιο βασικά προβλήματα που συνδέονται με τις δεξιότητες είναι οι διαφορετικές γλώσσες, η περιορισμένη επιθυμία κινητικότητας, η έλλειψη διαφάνειας των προσόντων, οι ανελαστικές συνθήκες εργασίας (!!!) και τα υπολείμματα προστατευτικών ρυθμίσεων.

Τι επιδιώκεται τελικά με τη συζήτηση περί δεξιοτήτων και γιατί αντικαθιστά πλήρως τη συζήτηση περί εκπαιδευτικών περιεχομένων; “Καμιά ανάγκη για Ελληνικά και Λατινικά, για φιλοσοφία και λογοτεχνία, αφού οι μαθητές πρέπει να μάθουν πως να επικοινωνούν. Καμιά ανάγκη για μελέτη θεωρίας, νόμων φυσικής και βιολογίας αφού απαιτούνται από τους μαθητές βασικές δεξιότητες σε επιστήμη και τεχνολογία. Καμιά ανάγκη για ιστορία και γεωγραφία. Τη θέση της μπορεί να πάρει ολίγον από πολιτισμική συνείδηση. Καμιά ανάγκη για οικονομικές γνώσεις αφού υπάρχει η αίσθηση της επιχειρηματικότητας. Ούτε και προγραμματισμός σε H/Y, αφού οι μαθητές θα τσιμπήσουν ψηφιακές δεξιότητες, κατανοώντας τις βασικές τεχνικές εντός πλαισίου εργασίας. Προσθέστε σε αυτά μερικές προτάσεις σε μια ή δυο ξένες γλώσσες, λίγη ικανότητα να μαθαίνει πως να μαθαίνει, κανόνες επιχείρησης, εργασιακή διαδικασία, ένα σετ οδηγίες και… θα έχετε ένα υπέροχο και εντελώς ευέλικτο εργαζόμενο” (Nico Hirtt – Education and training – under the dictatorship of the labour market)

  1. Ας εστιάσουμε σε κάποιες περιπτώσεις εφαρμογής των κατευθύνσεων της ΕΕ στη χώρα μας

ΜΑΘΗΤΕΙΑ

Α) Το επιχείρημα που χρησιμοποιείται ευρέως είναι ότι όπου υπάρχει ολικό σύστημα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (ΕΕΚ)  και κυρίως μαθητεία υπάρχει λιγότερη ανεργία. Στο επιχείρημα αυτό στήριξε και ο Φούχτελ την πώληση του συστήματος μαθητείας της Γερμανίας, στην Ελλάδα αλλά και σε άλλες χώρες του Νότου, με τα περίφημα μνημόνια συνεργασίας για τη μαθητεία. Και η στατιστική στην υπηρεσία της αγοράς.

Ας δούμε τα στοιχεία της Eurostat (Pupils in upper secondary education enrolled in vocational stream) του 2012/13

Λένε, στη Γερμανία που υπάρχει ΕΕΚ με μαθητεία για το 47,6% της ανώτερης μάλιστα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, η ανεργία των νέων είναι μόλις 8,1% για τα αγόρια και 7,9% για τα κορίτσια.  Ενώ στην Ελλάδα που στην ΕΕΚ, για την ίδια ηλικία, εμπλέκεται μόλις το 32,8%, η ανεργία κυμαίνεται στα ποσοστά του 55,3  και 58,3% αντίστοιχα.

Παραλείπουν συνειδητά να αναφερθούν στα στοιχεία για το σύνολο των χωρών, από τα οποία προκύπτει ότι δεν στοιχειοθετείται μια τέτοια τάση, δηλαδή ότι όπου υπάρχει μαθητεία να υπάρχουν χαμηλότερα ποσοστά ανεργίας της νεολαίας. Ενδεικτικά αναφέρω ότι στην Ισπανία με επίσης υψηλό ποσοστό συμμετοχής στην ΕΕΚ 45,5% η ανεργία προσεγγίζει τα ποσοστά της Ελλάδας και είναι 52,9%. Αντίθετα στη Μάλτα όπου μόλις το 11,8% συμμετέχει στο σύστημα ΕΕΚ η ανεργία είναι επίσης χαμηλότερη, στο 13,5% . Ενώ στην Ιαπωνία με συμμετοχή 23,05% στην ΕΕΚ, η ανεργία είναι μόλις 6,8%.

Β) Η μαθητεία, η πρακτική άσκηση, τα voucher και οι περίφημες επιταγές εισόδου στην αγορά εργασίας μαζί με τα κοινωφελή ορίζουν τις νέες μορφές εργασίας. Είναι η εργασιακή εμπειρία που επικαλείται ο κος Φίλης για μια εργασία που έτσι θα πορεύεται. Είναι οι νέες θέσεις εργασίας που υπόσχεται η Ράνια Αντωνοπούλου.

Η ΤΕΕ ΠΕΔΙΟ ΔΟΚΙΜΩΝ ΤΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΚΟΥ ΜΕΣΑΙΩΝΑ ΜΕΣΩ ΜΑΘΗΤΕΙΑΣ

Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ αλλάζει την ΤΕΕ στο πατρόν του νόμου Αρβανιτόπουλου

Η στρατηγική επιλογή του κεφαλαίου για προσαρμογή της εκπαίδευσης στον εργασιακό μεσαίωνα των αναγκών της αγοράς μέσω της μαθητείας, αποτελεί την καρδιά των αλλαγών στην ΤΕΕ.

«Ολιστική αντίληψη» δηλαδή ενιαιοποίηση χώρου Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, που σκοπεύει να επεκτείνει  και στα πανεπιστήμια. Έτσι κι αλλιώς αναζητεί τρόπους διοχέτευσης μαθητικού δυναμικού εκεί (σ’ αυτή την κατεύθυνση το 4+2). Το άλογο που θα σέρνει αυτό το ενιαιοποιημένο κάρο, θα είναι η αγορά και η μαθητεία. Τα Τοπικά Σύμφωνα Μαθητείας ( ΕΣΠΑ 2014 – 2020, όπου η μαθητεία τίθεται σαν βασική προτεραιότητα της κυβέρνησης), μεταξύ φορέων υλοποίησης μαθητείας και επιχειρήσεων θα ορίζουν ουσιαστικά ποιοι τομείς, ειδικότητες και τάξεις μαθητείας θα υλοποιούνται σε κάθε περιοχή, αφού θα συνδέουν την εκπαίδευση και κατάρτιση με τις κάθε φορά ανάγκες του επιχειρηματικού κόσμου. (Με βάση το ΕΣΠΑ: τουρισμός, ολίγον ενέργεια – Ήλιος – ναυτιλιακά, αγροτοδιατροφικός τομέας – επισιτισμός, μεταφορές, φάρμακο). Για να υπάρχει η ευελιξία η μαθητεία είναι εκτός τυπικού προγράμματος (4ο έτος, τύποις προαιρετικό, αφού είναι προϋπόθεση για εξετάσεις πιστοποίησης και πτυχίο επιπέδου 5, και δίνει δουλειά για 9 μήνες). Ταυτόχρονα ένα μεγάλο μέρος της ύλης των ειδικοτήτων εκ διώχνεται από το σχολείο προς δήθεν εκμάθηση της επιχείρησης, απαλλάσσοντας από ακριβά εργαστήρια, υποδομές και δίνοντας βασικές δεξιότητες. 

Και οι εκπαιδευτικοί, υποβάθμιση εκπαιδευτικού τους ρόλου σε γραφείο ενοικίασης εργαζομένων (συν με ΚΠΑ, ΟΑΕΔ ήδη τους ζητούν να δουν ποιες επιχειρήσεις στις περιοχές τους υπάρχουν για μαθητεία, επόπτες στη μαθητεία κλπ) «οι εκπαιδευτικοί θα έχουν πολλαπλό ρόλο: να μάθουν οι ίδιοι το εργασιακό – επιχειρηματικό περιβάλλον, να καθοδηγήσουν τους μαθητές, να συμβουλέψουν τις επιχειρήσεις, να δράσουν σαν πολλαπλασιαστές στους υπόλοιπους των γνώσεων και εμπειριών που θα αποκομίσουν από τις επιχειρήσεις» (Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο για την Αναβάθμιση της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης και της Μαθητείας) και παρακάτω στο ίδιο «ο κοινωνικός χαρακτήρας της μαθητείας του ΟΑΕΔ είναι η ικανότητα του συστήματος να προσελκύει τους λιγότερο ανταγωνιστικούς μαθητές … και να είναι το μοναδικό δίκτυ προστασίας σε ολόκληρο το εκπαιδευτικό σύστημα…»

Γ) Ανοίγει η αγορά πιστοποίησης Πέρα από την επιχειρηματικοποίηση της ίδιας της εκπαίδευσης και του περιεχομένου της, με βαθύτερη και πλήρη υπαγωγή στις ανάγκες του κεφαλαίου για κερδοφορία, τις ιδιωτικοποιήσεις ολόκληρης ή λειτουργιών της, η αγορά μέσω της εκπαίδευσης διαμορφώνει νέες ανάγκες και νέους τομείς εύκολης κερδοφορίας. Τέτοιος τομέας είναι οι πιστοποιήσεις προσόντων, αφού τα βασικά πτυχία – τίτλοι αναφοράς αποσύρονται σαν βασικό μέσο κατοχύρωσης επαγγελματικών δικαιωμάτων. Είναι μια αγορά αναπτυσσόμενη, αφού όσο περισσότερα πιστοποιητικά αποκτά κάποιος έχουν μικρότερη αξία, αφού οι άλλοι έχουν περισσότερα

Την ίδια ώρα που το υπουργείο Παιδείας διαφημίζει το νόμο για την Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση, σαν δρόμο δήθεν αναβάθμισης των επαγγελματικών δικαιωμάτων και προοπτικών των αποφοίτων της, μέσω της σύνδεσης με τις πολυδιαφημισμένες «ανάγκες της αγοράς», η «αγορά» εισβάλλει με την υπογραφή της, από αλλού και τη διαψεύδει.

Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ- ΑΝΕΛ και ειδικότερα τα Υπουργεία Εργασίας και Οικονομίας που διαχειρίζονται μεγάλο μέρος των πόρων του ΕΣΠΑ 2016-2020 για την επαγγελματική κατάρτιση ανέργων και εργαζομένων έχουν αποδεχτεί πλήρως και εφαρμόζουν χωρίς ουσιαστικές αλλαγές το σχεδιασμό που είχε φροντίσει να εξασφαλίσει η κυβέρνηση ΝΔ – ΠΑΣΟΚ σύμφωνα με τον οποίον (α) όλα τα σεμινάρια κατάρτισης πρέπει υποχρεωτικά να ακολουθούνται από εξετάσεις πιστοποίησης προσόντων και (β) η λεγόμενη «συνεχιζόμενη» επαγγελματική κατάρτιση μόνο κατ’ όνομα είναι συνεχιζόμενη αφού δεν προαπαιτεί την αρχική επαγγελματική εκπαίδευση – κατάρτιση, αντιθέτως παρέχει μια «διαδρομή παράκαμψης», επομένως σταδιακά παραγκωνισμού και περαιτέρω υποβάθμισής της. Έτσι, ποιος είναι άραγε ο λόγος ένας νέος να συμμετέχει 3-5 χρόνια στην επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση για να αποκτήσει τις απαραίτητες γενικές γνώσεις και να γνωρίσει ολοκληρωμένα μια επαγγελματική ειδικότητα όταν μπορεί με ένα ταχύρρυθμο σεμινάριο, ίσως και χωρίς καν αυτό, να αποκτά, μέσω συνήθως σύντομων εξετάσεων σε θέματα θεωρίας, ένα επαγγελματικό πιστοποιητικό.

Συγκεκριμένο παράδειγμα, το Υπουργείο Εργασίας, μέσω της εφαρμογής των νέων προγραμμάτων κατάρτισης και εγγυημένης απασχόλησης (voucher) του ΕΣΠΑ 2016 – 2020, ανοίγει το δρόμο της μαζικής επαγγελματικής πιστοποίησης από ιδιωτικούς φορείς, μέσω εξετάσεων και επί πληρωμή, ειδικοτήτων της τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης –που απαιτούν σπουδές χρόνων-για αποφοίτους Γυμνασίου αν όχι Δημοτικού.

Η πρόσκληση  (ΑΝΑΔ09) για «Κατάρτιση ανέργων 29 – 64 ετών σε κλάδους αιχμής με πιστοποίηση» στα πλαίσια του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση», στα πλαίσια του ΕΣΠΑ 2014 – 2020, είναι σαφής.  Απευθύνεται και σε ανέργους «με χαμηλά τυπικά προσόντα που καλύπτουν έως την ολοκλήρωση της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης». Όπως μας πληροφορεί ο ΟΑΕΔ στην ιστοσελίδα του, πρόκειται για πρόγραμμα που απευθύνεται σε 26.000 ανέργους, «130 ωρών κατάρτισης και συμβουλευτικής καθοδήγησης», που θα οδηγεί σε υποχρεωτική πιστοποίηση και εγγυημένη απασχόληση έξι μηνών σε εταιρείες του ιδιωτικού τομέα. Το πρόγραμμα αφορά σε 8 κλάδους της ελληνικής οικονομίας και 43 ειδικότητες. Οι κλάδοι αυτοί, με ενδεικτικές ειδικότητες (όπως δημοσιεύτηκαν στην εφημερίδα Έθνος, 23/01/2016 και αναρτήθηκαν σε ιστοσελίδες διαφόρων ΚΕΚ) θα είναι:

  1. Εμπόριο ( π.χ. στέλεχος χονδρικού εμπορίου).
  2. Logistics (π.χ. στέλεχος διαχείρισης εφοδιαστικής αλυσίδας)
  3. Τεχνικά επαγγέλματα (π.χ. τεχνίτης ηλεκτρολόγος, τεχνίτης ελασματουργός).
  4. Ενέργεια (π.χ. τεχνίτης φυσικού αερίου).
  5. Τουρισμός (π.χ. υπάλληλος υποδοχής ξενοδοχείου).
  6. Τεχνολογίες πληροφορικής επικοινωνιών (π.χ. τεχνικός ηλεκτρονικών υπολογιστών και δικτύων).
  7. Αγροδιατροφικός (π.χ. στέλεχος διαχείρισης και εμπορίας βιολογικών προϊόντων).
  8. Περιβάλλον Διαχείριση Στερεών και υγρών αποβλήτων (π.χ. τεχνικός λειτουργίας συστημάτων επεξεργασίας στερεών αποβλήτων ).

Όπως αναφέρεται και στο Ε.Π. «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση», ΕΣΠΑ 2014 – 2020, η διαφορά των νέων «στοχευμένων» προγραμμάτων κατάρτισης από τα προγράμματα του 2007 – 2013, είναι ότι θα οδηγούν σε πιστοποίηση, με βάση τα «διεθνή πρότυπα». Φυσικά τα λεγόμενα «διεθνή πρότυπα» δεν είναι τίποτα περισσότερο από διεθνείς ιδιωτικές εταιρείες που έχουν κατορθώσει να περιβληθούν ενός θεσμικού πλαισίου τύπου ISO (συστημάτων διασφάλισης διαδικασιών «ποιότητας») και να πραγματοποιούν εξετάσεις φυσικών προσώπων εμπορευόμενα πιστοποιητικά επαγγελματικών τίτλων. Περιττό να σημειώσουμε πως παρότι τα «διεθνή πρότυπα» λειτουργούν σε πολλές χώρες, η πιστοποίηση σύμφωνα με αυτά δεν είναι υποχρεωτική. Εδώ όμως είμαστε Ελλάδα του τρίτου μνημονίου και οι «επιτυχημένοι επιχειρηματίες» αν ξέρουν κάτι να κάνουν καλά είναι να απομυζούν επιδέξια τα διαθέσιμα χρήματα του κρατικού προϋπολογισμού (αυτά τελείωσαν για την ώρα…) ή του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου (περί  ΕΣΠΑ ο λόγος…) Πως γίνεται αυτό; Για να εδραιωθεί μια νέα κερδοσκοπική αγορά, όπως στην περίπτωσή μας η «αγορά τίτλων πιστοποίησης προσόντων», χρειάζεται πρώτα από όλα να δημιουργηθεί η σχετική ζήτηση. Για να υπάρξει αυξημένη ζήτηση προϋπόθεση είναι να θεωρηθεί από κάποιους ανθρώπους «ανάγκη» και μάλιστα τόσο ζωτική ώστε να επιδιώξουν με κόπο και κόστος την ικανοποίησή της. Και επειδή φυσικά η ξαφνική ανάγκη για περισσότερα πιστοποιητικά δεν είναι πραγματική, αλλά κατασκευασμένη και αγοραία, και οι εργαζόμενοι ή οι άνεργοι συνηθέστατα δεν στερούνται τίτλων σπουδών και πιστοποιητικών αλλά πραγματικής, σταθερής και ποιοτικής εργασίας, κάποιος χρειάζεται να κάνει την πιστοποίηση υποχρεωτική! Όταν δεν πάει ο Μωάμεθ στο βουνό… Εδώ έρχεται το ΕΣΠΑ και με τις ευλογίες του (κυρίως με τα εκατομμύρια ευρώ του) δημιουργείται από το τίποτα μια νέα, πολύ κερδοφόρα για ελάχιστες εταιρείες αγορά.  Να λοιπόν τι είχαν στο μυαλό τους αυτοί που έκαναν τις εξετάσεις πιστοποίησης υποχρεωτικές για όλα τα σεμινάρια κατάρτισης που θα γίνουν στη χώρα μέχρι το 2020 και βάλε. Μετάγγιση χρημάτων του ΕΣΠΑ στις εταιρείες πιστοποίησης, (όπως μέχρι σήμερα μεγάλο μέρος των προηγούμενων ΕΣΠΑ ήταν μετάγγιση χρημάτων στα Κέντρα Επαγγελματικής Κατάρτισης για χιλιάδες αμφιβόλου αποτελεσματικότητας σεμινάρια), χρημάτων που θα μπορούσαν να έχουν πολύ πιο αποδοτική χρήση προς όφελος των ανέργων και των εργαζομένων. Το σοβαρό θέμα όμως είναι ότι τα 43 αντικείμενα κατάρτισης της παραπάνω προκήρυξης, βαφτίζονται ειδικότητες και μάλιστα διατυπώνονται ως τίτλοι ολοκληρωμένων επαγγελματικών ειδικοτήτων που ήδη υπάρχουν στο τυπικό εκπαιδευτικό σύστημα (οι περισσότερες από αυτές που περιέχουν τα δημοσιεύματα).

Και ταυτόχρονα εμφανίζονται ιδιωτικές εταιρείες στην αγορά, που διαφημίζουν ότι πληρούν τα περίφημα «διεθνή πρότυπα Διαπίστευσης φορέων πιστοποίησης προσώπων (ELOT EN ISO/IEC 17024)» και είναι οι διαδικασίες τους πλήρως ελεγμένες από τον Εθνικό Οργανισμό Διαπίστευσης – ΕΣΥΔ.  Όπως η TUV HELLAS, που παρέχει πιστοποίηση σε πολλές ειδικότητες με τίτλους που υπάρχουν στην τυπική εκπαίδευση, όπως τεχνικός συγκολλήσεων και κοπής μετάλλων, τεχνικός συντηρητής εγκαταστάσεων αυτοματισμού και αυτόματου ελέγχου, τεχνικός ψυκτικών εγκαταστάσεων, στέλεχος διοίκησης κλπ Σε πολλές από αυτές οι διαγωνιζόμενοι επί πληρωμή μπορούν να είναι απόφοιτοι υποχρεωτικής εκπαίδευσης, με ή χωρίς επαγγελματική εμπειρία και αποκτούν μετά από επιτυχείς εξετάσεις, πιστοποιητικό ειδικότητας, «αναγνωρισμένο στην αγορά των κρατών μελών της ΕΕ», ισχύος 4 ή 5 χρόνων, με διαχρονική επιτήρηση και ανάγκη επαναπιστοποίησης, με ίδιον κόστος. Να σημειώσουμε επιπλέον ότι η συμμετοχή σε ένα τέτοιο πλαίσιο πιστοποίησης δεν είναι μια απλή συμμετοχή σε εξεταστική διαδικασία. Συνεπάγεται τη συμφωνία και την αποδοχή εκ μέρους του πιστοποιούμενου ενός συγκεκριμένου κώδικα δεοντολογίας αναφορικά με την εκτέλεση των επαγγελματικών εργασιών για τις οποίες πιστοποιείται. Και με τη σειρά του ο φορέας πιστοποίησης ελέγχει, επιτηρεί και εάν κρίνει ότι έχουν παραβιαστεί όροι του εν λόγω κώδικα δεοντολογίας αίρει την πιστοποίηση. Αντί λοιπόν το δημόσιο μέσω των αρμόδιων φορέων να ασκεί έλεγχο και εποπτεία στη λειτουργία των εργασιακών ειδικοτήτων παραχωρεί λίγο-λίγο αυτή την αρμοδιότητα σε ιδιωτικές εταιρείες πιστοποίησης και επιτήρησης των επαγγελμάτων.

Η κυβέρνηση, με τους πόρους του ΕΣΠΑ, φαίνεται να εξασφαλίζει το πελατολόγιο αυτών των εταιρειών πιστοποίησης και να ανοίγει μια νέα κερδοφόρα αγορά πιστοποιήσεων. Πιστό στη γραμμή υπηρέτησης των αναγκών της αγοράς και του κεφαλαίου, όπως οι προηγούμενες κυβερνήσεις. Αδιαφορώντας για το ότι με τη διαμόρφωση στην πράξη πιστοποιητικών ειδικοτήτων ίδιων τίτλων με τα πτυχία της ΤΕΕ, η αγορά εργασίας θα αναλάβει ως συνήθως να «εξισώσει» και τα επαγγελματικά δικαιώματα. Αυτό σημαίνει ότι πολύ γρήγορα, θα καταργηθούν στην πράξη τα επαγγελματικά δικαιώματα των αποφοίτων ΕΠΑλ, ΕΠΑΣ, ΙΕΚ και αυτό θα αποτυπωθεί με κάποιο τρόπο και θεσμικά. Η ίδια διαδικασία άλλωστε δεν ακολουθήθηκε και με τα πτυχία των κολλεγίων ή των ιδιωτικών πανεπιστημίων; Με αυτό τον τρόπο υπονομεύονται πλήρως οι σπουδές στην Επαγγελματική Εκπαίδευση αλλά και την κατάρτιση και σύντομα δίπλα στη «βιομηχανία» πιστοποιήσεων θα στηθεί, όπως πάντα, και μια «ανθηρή» βιομηχανία «πώς να περάσω τις εξετάσεις πιστοποίησης». Πλάι στα εργασιακά θα σφαγιάζονται και τα μορφωτικά δικαιώματα. Μέσα σε μια αγορά εργασίας ήδη διαλυμένων εργατικών δικαιωμάτων.

Την ίδια στιγμή η κυβέρνηση, το υπουργείο εργασίας και το υπουργείο παιδείας επιδίδονται σε εκθέσεις ιδεών για να καλύπτουν την αποκρουστική πραγματικότητα των πολιτικών τους επιλογών, να υπερασπίσουν μέχρι κεραίας τα συμφέροντα του κεφαλαίου για μεγαλύτερο κέρδος. Παίζοντας με την ανάγκη των ανθρώπων για ένα μεροκάματο, παίζοντας με την ασφάλεια των ζωών τους στον τόπο εργασίας. Οι μεγάλες συνδικαλιστικές Ομοσπονδίες θα υπερασπίσουν τους εργαζόμενους, τους ανέργους και τα παιδιά τους ή ετοιμάζονται να συμμετέχουν στο «μεγάλο φαγοπότι» μέσω των δικών τους ΚΕΚ, με το ένδυμα του κοινωνικού εταίρου;

  1. Και τι μπορεί να γίνει; Το σωστό τι μπορούμε να κάνουμε; Τι είμαστε διατεθειμένοι να κάνουμε; Ν αναμετρηθούμε με το τέρας, να προετοιμαστούμε γι αυτό αντί να ψάχνουμε μια ασφαλή γωνιά

Παλεύουμε για Δημόσια Δωρεάν εκπαίδευση με πλήρη μορφωτικά δικαιώματα για τους μαθητές μας και πλήρη εργασιακά δικαιώματα για τους εκπαιδευτικούς

Η νέα εποχή των τεράστιων επιστημονικών, παραγωγικών και τεχνολογικών δυνατοτήτων, έχει καταδικαστεί από τον καπιταλισμό να είναι εποχή κρίσης, ανεργίας,  μορφών εργασίας – σκλαβιάς του 19ου αιώνα και τεράτων χειραγώγησης της ανθρώπινης σκέψης και ελευθερίας. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ βαδίζει στα αντιδραστικά χνάρια των προκατόχων της ΝΔ – ΠΑΣΟΚ.

Η μορφωτική προσδοκία θα ανθήσει αν συνδεθεί με μια αντίληψη ξεπεράσματος της καπιταλιστικής κρίσης σε ρήξη και ανατροπή με τα σχέδια σκλαβοποίησης όλων των υλικών και ζωντανών στοιχείων της κοινωνίας, του δημόσιου πλούτου και της εργασίας, που διαμορφώνουν οι βάρβαρες πολιτικές κυβερνήσεων, ΕΕ, ΔΝΤ, των διαρκών μνημονίων και της επιτήρησης. 

Γι αυτό το σχολείο, οφείλει να γνωρίσει σε όλους τους μαθητές τα βασικά στοιχεία όλων των εφαρμοσμένων και ανθρωπιστικών επιστημών, των πολιτιστικών επιτευγμάτων, αλλά και τα βασικά στοιχεία της βιομηχανικής, αγροτικής παραγωγής και της αναπτυσσόμενης τεχνολογίας. Μόνο αυτή η ενιαία μόρφωση θα συνδέσει δημιουργικά το σύστημα, το περιεχόμενο, τη μέθοδο εργασίας, της γενικής μόρφωσης με τις νέες συνθήκες και τις απαραίτητες ανάγκες μιας  παραγωγής και μίας ανάπτυξης σε όφελος των ανθρώπων και όχι των κερδών. Αυτός ο βασικός στόχος ενός σχολείου των λαικών – κοινωνικών αναγκών παραμορφώνεται, σήμερα, με τη στενή «δήθεν» επαγγελματική κατάρτιση, προετοιμασία για σκλαβιά – μαθητεία στον εργοδότη ή με την φροντιστηριοποιημένη, εξουθενωτική προπαίδευση για τις εξετάσεις για τα Α.Ε.Ι./Τ.Ε.Ι.

Είναι αυτονόητο ότι αυτό το σχολείο, που προτείνουμε, θα εφαρμόζει  ένα ευρύ δίκτυο μορφών ενίσχυσης των «αδύνατων ταξικών αποσκευών» των μαθητών του. Το εκπαιδευτικό προσωπικό αυτού του σχολείου, θα είναι μόνιμο, οργανικά ενταγμένο μέσα στη δημόσια σχολική μονάδα και αντίστοιχο σε πλήθος και ποιότητα των αναγκών του κι όχι των αναγκών των «κοφτών» και των μνημόνιων διαρκείας ή των κερδών των εργοδοτών.

Ένα σχολείο 12χρονης, ενιαίας και υποχρεωτικής εκπαίδευσης, με μέτρα για να φοιτούν όλα τα παιδιά και να μορφώνονται όλα τα παιδιά.  Με 2 έτη προσχολικής αγωγής και 2χρονη ολοκληρωμένη επαγγελματική εκπαίδευση αμέσως μετά, για όσα επαγγέλματα δεν απαιτείται πανεπιστημιακή μόρφωση. Αυτό πρέπει να είναι το μοναδικό δημόσιο, δωρεάν εκπαιδευτικό σύστημα επαγγελματικής εκπαίδευσης, με ταυτόχρονη κατάργηση όλων των δομών έξω απ’ αυτό (ΔΙΕΚ, ΙΕΚ, ΕΠΑΣ άλλων υπουργείων κλπ). Με μόνιμο εκπαιδευτικό προσωπικό.   Με τομείς και ειδικότητες που να καλύπτουν τους τομείς και τις ειδικότητες των σημερινών σχολείων της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης (ΕΠΑΛ, ΙΕΚ, ΣΕΚ)  με την προσθήκη και άλλων που θα κριθούν αναγκαίες σύμφωνα με τις ανάγκες της ανάπτυξης της χώρας για τους ανθρώπους της κι όχι για τις Τράπεζες και το κεφάλαιο. Ο στόχος αυτού του σχολείου πρέπει να είναι η εκπαίδευση των μαθητών για την απόκτηση ολοκληρωμένων γνώσεων (θεωρητικών και δεξιοτήτων) ενός ολοκληρωμένου γνωστικού αντικειμένου που ορίζεται ως επάγγελμα. Σε καμιά περίπτωση δεν θα ενσωματώνει στο πρόγραμμα σπουδών του, προγράμματα μαθητείας.

Οι απόφοιτοί του θα έχουν ξεκάθαρα Επαγγελματικά δικαιώματα και τη δυνατότητα πρόσβασης στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση με μέτρα στήριξης. Αλλά και θα μπορούν να διεκδικήσουν μια θέση αξιοπρεπούς εργασίας με πλήρη δικαιώματα κι όχι σκλαβιάς και ανεργίας.

Διεκδικούμε άμεσα στο παραπάνω πλαίσιο την καλυτέρευση των μορφωτικών και εργασιακών όρων μαθητών και εκπαιδευτικών

  • Φραγμός στο νέο εργασιακό μεσαίωνα μέσω μαθητείας. Κατάργηση της πρόσφατης ρύθμισης  για την ΤΕΕ(Δομή ΕΠΑΛ, τέταρτο έτος μαθητείας – τζάμπα εργασία για τους εργοδότες -πιστοποίηση, Μεταγυμνασιακά ΔΙΕΚ, κλπ.) και της υποχρεωτικής κινητικότητας των εκπαιδευτικών στη «μη τυπική» εκπαίδευση. Όχι σε άμεση ή έμμεση κατάργηση τομέων και ειδικοτήτων στην ΤΕΕ και διώξιμο των μαθητών από το σχολείο.
  • Καμμιά μείωση οργανικών θέσεων – οργανικές τοποθετήσεις για όλους τους εκπαιδευτικούς στη δημόσια εκπαίδευση. Καμμιά υποχρεωτική μετακίνηση εκπαιδευτικού. Όχι στους εκπαιδευτικούς λάστιχο. Κανένα σχολείο χωρίς εκπαιδευτικούς και βιβλία.
  • Καμμιά συγχώνευση, κατάργηση τμημάτων, σχολείων, ειδικοτήτων. 20  μαθητές στο τμήμα, 15 στις κατευθύνσεις και 10 στα εργαστήρια. Αναβάθμιση και ανανέωση εργαστηριακού εξοπλισμού. Κάθε μαθητής/τρια να έχει δυνατότητα παρακολούθησης της ειδικότητας που επιλέγει στο ΕΠΑΛ της περιοχής του.
  • Επαγγελματικά δικαιώματα στους τίτλους σπουδών. Όχι στην κερδο­σκοπία των πιστοποιήσεων

Αντί επιλόγου

 Αν επισκεφτεί κανείς το μουσείο του μεταξοσκώληκα στο Σουφλί, θα δει φωτογραφίες των μαντηλοφορεμένων εργατριών του προηγούμενου αιώνα, όρθιες, να εργάζονται και να υπομένουν… Εργατριών; Αν κοιτάξει κανείς πιο προσεκτικά τις ασπρόμαυρες φωτογραφίες, θα ξεχωρίσει κορίτσια 10-12 χρόνων. Που εργάζονταν 10-12 ώρες…

Τι θα έλεγε ένας προοδευτικός άνθρωπος εκείνης της εποχής; Ότι η θέση ενός παιδιού δεν είναι ούτε στο χωράφι, ούτε στα γίδια, ούτε στα εργοστάσια. Αντίθετα, «το παιδί θα έπρεπε να μάθει γράμματα». Μα και ο αγράμματος μεροκαματιάρης γονιός, θα έλεγε με τον δικό του τρόπο: «Διάβασε παιδί μου να γλυτώσεις, διότι άνθρωπος αγράμματος, ξύλο απελέκητο».

Φυσικά, υπήρχαν και τότε, οι «άλλοι». Εκείνοι που ήθελαν τα παιδιά στο χαμαλίκι, για να φουσκώνει ο μπεζαχτάς τους. Το παιδί της κάθε εποχής ήξερε και κάτι άλλο όμως. Το χωράφι, το ορυχείο, το εργοστάσιο, το μαραγκούδικο, ακόμη και στα καλύτερά τους, σήμαινε να μαθητεύεις για να μαθαίνεις «να ακούς» και βασικά να λες «ναι», να είσαι υπό επιτήρηση, στις προσταγές του φόβου και του περιορισμού. Το σχολείο, αντίθετα, ακόμη και το πιο αυταρχικό, στα χειρότερά του,  είχε πάντα μια χαραμάδα ελευθερίας, διαφυγής, διαμόρφωσης ελεύθερων κριτικών συλλογισμών.

Η Ελλάδα, αλλά και όλη η ανθρωπότητα μόχθησε, πόνεσε, μάτωσε για να πάνε τα πράγματα μπροστά. Και δεν πήγαν παντού, ούτε την ίδια στιγμή. Εκατό χρόνια μετά, υπάρχει η ίδια αγωνία για την επιβίωση και το ψωμί των πολλών, την ώρα που οι ελαχιστότατοι «κατέχουν  χίλιες φορές το περιττό». Η Ελλάδα των 1,5 εκατομ. ανέργων και των 55.000 εκατομμυριούχων….

Δεν υπάρχει πιο ομολογημένη αποτυχία για την καπιταλιστική κοινωνία που σε μια εποχή παραγωγής τεράστιου πλούτου  και επιστημονικών – τεχνολογικών επιτευγμάτων νομιμοποιεί πάλι  ως κεντρικό ένα τέτοιο ερώτημα – στο σχολειό ή στον εργοδότη;- και το θέτει ως βάση των αξιών της!

Χανιά 23/06/2016

[1]Πρόκειται για ορισμό στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Πλαισίου Προσόντωνhttp://www.nqf.gov.gr

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΑΡΘΡΑΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟ

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Please enter your comment!
Please enter your name here